جوجه کشی از تخم نطفه دار غاز تنها روش تکثیر و زاد و ولد این پرنده است. غاز نیز مانند هر پرنده دیگری اقدام به تخم گذاری کرده و با نشستن بر روی تخم ها ، آنها را به جوجه تبدیل می کند. در جوجه کشی از غاز نیز تکنولوژی وارد عمل شده و با استفاده از دستگاه های جوجه کشی می توان تخم های نطفه دار این پرنده را به جوجه تبدیل کرد.
در این نوشته از چیکن هچ قصد داریم روش های جوجه کشی از غاز را به دو روش طبیعی و مصنوعی به شما آموزش دهیم پس تا انتها با ما همراه باشید.
جدول دما و رطوبت جوجه کشی از غاز
دما و رطوبت مورد نیاز برای جوجه کشی از تخم نطفه دار غاز به شرح جدول زیر است.
نوع تخم | کل دوره جوجه کشی | دمای ستر | رطوبت ستر | روز توقف تخم | دمای هچر |
غاز داخلی | 35 | 37.5 | 63 | 32 | 37 |
غاز نژاد سبک | 28 | 37.5 | 63 | 25 | 37 |
روش های جوجه کشی از غاز
جوجه کشی از غاز را میتوان به دو صورت با دستگاه و بدون دستگاه به صورت طبیعی انجام داد هرچند جوجه کشی به صورت طبیعی چندان مرسوم نیست و مشکلات خاص خود را دارد که در نهایت راندمان خاصی برای پرورش دهنده به دنبال نخواهد داشت که در ادامه به توضیح در خصوص جوجه کشی غاز با دستگاه پرداخته شده است.
جوجه کشی غاز با دستگاه جوجه کشی
اگر کار خود را به تازگی شروع کرده و جفت مولد ندارید، بهترین و ارزانترین روش برای پرورش غاز و کسب درآمد از آنها ، جوجه کشی از تخم های نطفه دار است.
شما با استفاده از جوجه کشی از تخم های این پرنده به جوجه های یک روزه کاملا سالم دست پیدا خواهید کرد که هم آنها را برای گوشتی کردن می تواند پرورش دهید و حتی به صورت جوجه چند روزه نیز می توانید بفروشید که از دو روز می توانید درآمد زایی کنید.
برای شروع کار به تخم های نطفه دار غاز و یک دستگاه جوجه کشی مناسب نیاز دارید که در ادامه به تمامی موارد لازم اشاره خواهد شد.
1- خرید دستگاه جوجه کشی
بدین منظور باید یک دستگاه جوجه کشی مناسب خریداری کنید. دستگاه های جوجه کشی در برند های مختلفی تولید شده اند که هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند و متاسفانه کار شما را برای انتخاب و خرید مشکل خواهد کرد.
در نوشته بهترین دستگاه جوجه کشی در ایران به تمامی موارد اشاره شده و شما را برای خرید یک ماشین جوجه کشی با کیفیت و کارا راهنمایی کرده است که با مطالعه آن ، انتخاب دقیق تری خواهید داشت.
هم چنین در مقاله دستگاه جوجه کشی مناسب برای غاز به یک ماشین استاندارد برای جوجه کشی از تخم های نطفه دار غاز اشاره شده است. اما در حالت کلی بدانید که دستگاه های آرکام بهترین هستند و اگر توان خرید آن را ندارید، دستگاه های اسکندری با کیفیت و شباهت نزدیک به آنها ، بهترین دستگاه ها برای جوجه کشی از تخم غاز و هر پرنده دیگری هستند.
2- تست دستگاه جوجه کشی
زمانی که دستگاه را خریداری کردید باید آن را تست کنید و صحت سلامت و کارکرد تمامی قطعات آن مطمئن شوید، سپس برای خرید تخم نطفه دار اقدام کنید. محیط مناسب برای قرار گیری دستگاه جوجه کشی باید دمایی بین 22 الی 25 درجه سانتی گراد و رطوبتی بین 45 الی 50 درصد داشته باشد. بنابراین در محیط های جغرافیایی خشک و شرجی باید این موارد را رعایت کنید تا دستگاه بالاترین راندمان را داشته باشد.
برای تست دستگاه جوجه کشی ابتدا دما و رطوبت محیط را با استفاده از دماسنج و رطوبت سنج کنترل کنید، سپس دستگاه را روشن کرده و دما و رطوبت مناسب برای جوجه کشی از تخم غاز را بر روی آن تنظیم کنید. در جدول دما و رطوبت جوجه کشی می توانید این اطلاعات را پیدا کنید.
دقت کنید که دستگاه را باید در حالت خالی از تخم تست کنید چون که هنوز از کارکرد صحیح آن اطلاع ندارید. پس از اطمینان یافتن از تولید صحیح دما و رطوبت، چرخش صحیح و تهویه و سیرکولاسیون مناسب و مهم تر از همه نمایش دقیق دما و رطوبت تولید شده ، می توانید برای خرید تخم نطفه دار غاز اقدام کنید.
3- خرید تخم نطفه دار غاز
در نوشته راهنمای خرید تخم نطفه دار به صورت کامل به این مورد پرداخته شده اما در حالت کلی به یاد داشته باشید که حتما تخم ها را از خود پرورش دهنده ها بخرید و قبل از خرید از نسبت صحیح غازهای نر و ماده در محل مطمئن شوید و به کیفیت تغذیه و بهداشت محیط آنها توجه کنید.
هم چنین توجه به موارد گفته شده در بالا نیز، کیفیت و تازگی تخم نطفه دار غاز را تضمین خواهد کرد.
شرایط نگهداری تخم نطفه دار
تخم های تولیدی توسط پرنده به دو نوع نطفه دار و بدون نطفه تقسیم بندی می شوند، زمانی که غاز ماده بدون جفت شدن با غاز نر اقدام به تخم گذاری بکند، طبیعتا نطفه ای نخواهد داشت.
معمولا از تخم های بدون نطفه جهت تهیه غذا استفاده می شود. اما تخم هایی که دارای نطفه هستند جهت تولید جوجه های یک روزه کاربرد دارند. نکته مهمی که می توان بدست آورد، این است که برای نطفه دار شدن تخم ها حتما باید غاز نر با غاز ماده جفت گیری کرده باشد.
از شرایط مهم یک تخم نطفه دار با کیفیت می توان به موارد زیر اشاره کرد، بهتر است هنگام خرید تخم به این موارد توجه کنید :
- حاصل جفت گیری غاز نر با ماده باشد؛ طبیعتا بدون وجود نر امکان نطفه دار شدن تخم وجود ندارد، پس اگر قصد خرید تخم نطفه دار را دارید از وجود غاز نر در میان غازهای ماده مطمئن شوید، معمولا به ازای هر 3 غاز ماده باید یک غاز نر وجود داشته باشد.
- به تازگی تولید شده باشد؛ هر چه قدر که مدت زمان بیشتری از تولید تخم گذشته باشد، نطفه ضعیف تر خواهد شد و احتمال جوجه شدن آن کاهش می یابد.
- تخم ها در جای خنک و مرطوب نگهداری شده باشد؛ اگر قصد خرید تخم از فروشنده ها را دارید، حتما از تازه بودن تخم ها مطمئن شوید و هم چنین آنها را باید در یک مکان خنک با دمای 15 درجه و رطوبت 40 الی 50 درصد نگهداری کرده باشد. به علاوه اینکه چرخش روزانه چند بار تخم ها ضروری خواهد بود تا نطفه کاملا سالم بماند.
- تخم هایی که کمترین جا به جایی را داشته باشند؛ در داخل تخم ها کیسه هوایی وجود دارد که برای نفس کشیدن جوجه در روز آخر و تلاش برای شکستن تخم است. در صورتی که تخم های نطفه دار از شهرهای دیگر خریداری کرده باشید و مسیر طولانی را طی کرده باشد، احتمال پاره شدن کیسه هوایی و فاسد شدن تخم وجود دارد.
- بدون ترک و شکستگی باشد؛ وجود هر گونه تَرَک ، شکستگی و سوراخ بر روی تخم، سبب ورود میکروب ها به داخل تخم شده و موجب فاسد شدن آن در حین جوجه کشی می شود که نتیجه آن تشکیل جوجه ناقص و مرده در داخل تخم است.
4- نظافت تخم ها و شروع جوجه کشی
پس از خرید تخم های نطفه دار باید با استفاده از یک مسواک تمیز، پوسته تخم را پاک کنید و نیازی به استفاده از مواد ضدعفونی کننده هم نیست.
در این حین درب دستگاه را باز کرده تا دما و رطوبت داخل کابین با دما و رطوبت محیط یکی شود و پس از تمیز کردن تخم ها ، آنها را برای یک ساعت در اتاق جوجه کشی قرار دهید تا دمای سطح آن با دمای محیط یکسان شود.
سپس تخم ها را به آرامی داخل شانه های جوجه کشی قرار دهید و شانه را بر روی راک های جوجه کشی داخل دستگاه قرار دهید. پس از آن دستگاه را روشن کرده و دما و رطوبت جوجه کشی از تخم غاز را تنظیم کنید.
دستگاه به صورت خودکار تمامی فعالیت های جوجه کشی را انجام خواهد داد و تنها وظیفه شما سرک کشیدن به دستگاه هر چند ساعت یکبار است تا از دما و رطوبت دقیق آن ، چرخش و تهویه دستگاه و کارکرد بدون ایراد آن مطمئن شوید.
5- نطفه سنجی و اسپری کردن آب بر روی تخم ها
پس از گذشت 7 روز از طول دوره جوجه کشی باید تخم ها را از دستگاه بیرون بیاورید و با استفاده از نور چراغ قوه یا نطفه سنج ، داخل تخم را نگاه کنید تا از زنده بودن جنین مطمئن شوید، هم چنین باید تخم های بدون نطفه را از دستگاه خارج کنید تا سبب آلوده شدن و مرگ جنین سایر تخم ها نیز نشود. در نوشته آموزش نطفه سنجی به صورت کامل به این موارد پرداخته شده است. معمولا هر 7 روز نطفه سنجی انجام می شود و همراه با آن آب پاشی تخم ها نیز صورت می گیرد.
هم چنین همزمان با نطفه سنجی باید اقدام به آب پاشی تخم های غاز بکنید که این کار به دلیل ماهیت تخم غاز و کمک به نرم شدن پوسته می باشد و همانطور که اشاره شد، غاز مادر برای این کار اقدام به شنا کردن در آب می کند. در نوشته آموزش آب پاشی تخم غاز به صورت کامل و مفصل به این موضوع پرداخته شده ، اگر می خواهید راندمان جوجه کشی غاز را بالا ببرید حتما آب پاشی تخم ها را به صورت مرتب انجام دهید.
6- انتقال تخم ها به قسمت هچر
در سه روز آخر جوجه کشی باید تخم ها را به قسمت هچر منتقل کنید، اگر دستگاه شما دارای ستر و هچر همزمان است، نیازی به تغییر در دما و رطوبت دستگاه نیست، کافیست تخم های رسیده به دوران هچر را به صورت خوابیده بر روی سبد قرار دهید و آنها را به کف دستگاه منتقل کنید.
اما اگر دستگاه شما تمام ستر است و در کف دستگاه جایی برای قرار دادن سبد هچ نیست، باید همه تخم ها را با هم وارد سبد هچ کرده و به صورت خوابیده قرار دهید. سپس دما و رطوبت دستگاه را برای دوره هچر تنظیم کنید.
در دوره هچر به هیچ وجه درب دستگاه را باز نکنید و حتما باید رطوبت آن از 70 درصد بیشتر باشد.
پس از گذشت 3 الی 5 روز شاهد بیرون آمدن جوجه ها از تخم خواهید بود، در مورد جوجه هایی که قادر به بیرون آمدن از تخم نیستند، کافیست قسمت پهن تخم را کمی سوراخ کرده و نوک جوجه را به بیرون منتقل کنید تا جوجه قادر به تنفس و تقلا برای شکستن پوسته تخم کند.
به هیچ وجه جوجه ها را از داخل تخم بیرون نیاورید، خودشان باید برای بیرون آمدن تلاش کنند و اگر جوجه ای هنوز در داخل تخم مانده یعنی زرده به صورت کاملا جذب بدنش نشده و به زمان بیشتری برای خروج نیاز دارد.
7- مراقبت از جوجه های غاز
زمانی که جوجه های غاز به دنیا آمدند، باید شرایط مناسبی را برای آنها فراهم آورید. آنها بدن ضعیفی دارند و باید زیر لامپ مادر مصنوعی نگهداری شوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر به صفحه لامپ مادر مصنوعی مراجعه کنید.
جوجه ها را در دسته های 40 تایی زیر لامپ نگه دارید و بین آنها دیوارهایی از جنس کارتون یا پلی کربنات قرار دهید. ازدحام زیاد جوجه ها سبب زیر پا رفتن جوجه های ضعیف و خفگی آنها می شود.
برای هر 40 جوجه یک دانخوری و یک آبخوری بزرگ و مناسب قرار دهید که به راحتی به آب و غذا دسترسی داشته باشند. آنها همیشه باید آب و غذای سالم و تازه در اختیار داشته باشند و برای جلوگیری از خورده شدن سایر مواد به جای غذا، حتما مواد ریز را از دسترس آنها خارج کنید.
در کف بستر حتما از پوشال های نرم و درشت استفاده کنید، اگر جوجه ها اقدام به جویدن پوشال ها و یا فضولات خود کردند حتما مانع آنها شوید و به سمت دانخوری هل بدهید، نرم بودن بستر آنها مانع از فلجی پا و کج شدن انگشت ها و زانو می شود.
حتما کف، دیوار و سقف محل نگهداری را به خوبی عایق بندی کنید تا از ورود موریانه ، موش ، سوسک و هر موجود دیگری به محل پرورش آنها جلوگیری کنید، این موجودات می توانند بیماری ها را با خود به آب و غذای جوجه ها انتقال دهند، هم چنین محل نگهداری باید از امنیت کامل برخوردار باشد تا توسط گربه و سگ و… شکار نشوند.
برای تغذیه آنها می توانید از انواع دانه های له شده در آب مانند گندم، جو، ذرت ، سویا و … استفاده کنید. استفاده از ترکیب ماست و سبزیجات خرد شده نیز برای جوجه غازها مناسب خواهد بود. حتما هفته ای چند بار به آنها ترکیبی از انواع سبزیجات و پوست میوه بدهید. پوسته تخم مرغ و پودر گوشت نیز در تقویت بدن آنها موثر است. هم چنین اگر می توانید از کنسانتره های مخصوص جوجه غاز استفاده کنید تا به رشد بهتر آنها کمک کرده باشید.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پرتکرار کاربران در این حیطه پرداخته شده است ک عبارتند از:
طول دوره جوجه کشی از غاز چقدر است؟
طول دوران جوجه کشی از غاز با توجه به نوع نژاد آن متافوت است بدین ترتیب طول دوره جوجه کشی از برخی گونه های نژاد 28 روز و برخی دیگر تا 35 روز به طول می انجماد.
علت آب پاشی تخم غاز در طول دوره جوجه کشی چیست؟
آب پاشی تخم غاز به منظور نرم نگه داشتن گوسته تخم و هچ راحت جوجه ها صورت میگیرد. چنانچه با دستگاه اقدام به جوجه کشی از تخم غاز کرده اید نیاز روزانه به آب پاشی تخم دارید.
از روز چندم به بعد باید آب پاشی تخم غاز آغاز گردد؟
اصولا از روز هفتم به بعد آب پاشی تخم ها باید آغاز گردد.
چند ساعت بعد از به دنیا آمدن جوجه غاز آن را دستگاه جوجه کشی خارج کنیم؟
بهتر است با مشاهده اولین جوجه غاز درب دستگاه را باز نکنید و اجازه دهید حداقل 24 ساعت در داخل دستگاه باقی بماند و در این راستا نگران تغذیه آن نباشید.
بهترین فصل جوجه کشی از تخم غاز
از اواسط پاییز میتوان شاهد تخمگذاری غاز شد که اصولا تا پایان فصل بهار جوجه کشی غاز ادامه خواهد داشت.
سخن آخر
در این نوشته از چیکن هچ به طظور کامل به توضیح جوجه کشی طبیعی و مصنوعی از غاز پرداخته شده است که میتواند برای داشتن یک جوجه کشی موفق برای شما کمک کننده باشد. چنانچه در این راستا سوالی دارید با ما در قسمت نظرات در میان بگذارید.
سلام خسته نباشید غاز من آمده جوجه کشی شده ولی جای که تخم گذاری میکرد خوابیده و به جای دیگه منتقل دادم دادم اصلا نمیخوابه اونجا چکار باید کرد؟
سلام دوست عزیز
توی دوران تخم گذاری به هیچ عنوان نباید لونه ی پرنده رو دستکاری کنی و یا جابجاش کنی
چون بهش اسنرس وارد میشه و به خاطر انکه حس می کنه محیط نا امنه روی تخما نمی خوابه
الانم به احتمال زیاد نخوابه رو تخما و بهشون شوک دمایی و رطوبتی وارد شده باشه
یکی اینکه تخمارو چک کن ببین نطفه دارن یا نه و اینکه زندن یا نه
و دیگه اینکه برای تحریک پرنده به کرچ شدن براش خمیر ترش بده
کنار لونه ش هم برگ اسطوخدوس و بابونه بذار
سلام .من دوتا غاز نروماده دارم تاامروز 18عدد تخم گذاشته اما فقط شبها روی تخم میخوابه روز میاد بیرون .هنوز کرچ نشده .چکارکنم که مرتب روی تخمهای خود بخوابه ؟؟
سلام دوست عزیز
برای تحریکش به کرچ شدن براش خمیر ترش از آرد گندم درست کن بده
البته زیاد نه ها چون باعث میشه مریض بشه
یکیم بوی گیاهانی مثل بابونه و اسطوخدوس می تونه به کرچ شدن تحریکش کنه
برگ یا گل اونارو بذار کنار لونه ش
به علاوه آب و غذاشو بذار نزدیکش تا هی مجبور نشه از رو تخما بلند شه
محیطش باید تاریک باشه دماش هم متعادل باشه همون 25 درجه دمای خوبیه
غاز تخم گذاشته ولی بعد ۲۰ روز که روش خوابید دیدم که هیچ تخمی زیرش نیست نمیدانم چی شده امکان داره خودش خورده باشه
سلام دوست عزیز
بله کمبود کلسیم داشته باشه تخمش رو میخوره
برای کراچ شدن که غآز تخم خودش رو نخوره جهت کمبود کلیسم باید چیکار کنیم
سلام دوست عزیز
برای تامین کلسیمش می تونی قطره ی مکمل کلسیم تهیه کنی و تو آب آشامیدنی پرنده اضافه کنی