راه های افزایش باروری مرغ و خروس
در گله مولد مرغ و خروس، همیشه تمامی تخم ها نطفه دار نیستند و در بهترین شرایط حدودا 5 الی 10 درصد از آنها بی نطفه میباشند. اما گاها درصد تخم های نطفه دار در یک گله به شدت کاهش پیدا میکند که در این شرایط پرورش آنها توجیه اقتصادی خود را از دست می دهد. عوامل متعددی بر نطفه دار بودن یا نبودن تخم مرغ تأثیرگذار می باشد.
مهمترین این عوامل به نحوه مدیریت و نگهداری مرغ و خروس ها بر میگردد. مطالب این مقاله از وبلاگ فروشگاه چیکن هچ به افزایش نطفه دهی مرغ و خروس اختصاص یافته است. همانطور که میدانید تخم نطفه دار به نوعی خمیر مایه جوجه کشی است و بدون تخم نطفه دار، امکان تولید جوجه وجود ندارد. بنابراین ضروری است که تولیدکنندگان تخم نطفه دار، روش های افزایش باروری مرغ و خروس را بدانند.
چه عواملی بر باروری مرغ و خروس تأثیرگذار است؟
به طور کلی عواملی همچون نژاد، سن، نور، تغذیه، وزن، آب و هوا و شرایط محیط نگهداری بر باروری مرغ و خروس تأثیرگذار هستند. همچنین نطفه دار شدن تخم ها بیشتر تحت تأثیر باروری خروس و مهارت جفت گیری او می باشد. به همین دلیل برای افزایش نطفه دهی یک گله بیشتر تغییرات بر روی خروس ها انجام میگیرد.
نور مناسب برای افزایش باروری خروس
همانطور که مرغ ها در فصل تخمگذاری به 14 الی 16 ساعت نور احتیاج دارند، خروس ها نیز برای تولید اسپرم به 14 ساعت نور در طول روز نیاز دارند. چون روشنایی باعث آزادسازی هورمون هایی میشود که تولید اسپرم در خروس ها را تحریک میکند. نور طبیعی خورشید بهترین منبع برای تأمین این نیاز در خروس ها می باشد. البته در صورت نیزا از نور مصنوعی لامپ نیز میتوان بهره برد.
تأثیر سن بر باروری طیور
سن یک فاکتور بسیار مهم بر قدرت باروری طیور می باشد. مرغ و خروس با توجه به نژادی که دارند در سن 5 الی 6 ماهگی قادر به تولید مثل می باشند. به لحاظ سنی اکثر نژادها در سن 7 الی 9 ماهگی به بالاترین سطح باروری خود می رسند اما از 10 ماهگی به بعد میزان باروری مرغ ها پایین می آید.
بطوریکه در دومین و سومین سال، قدرت باروری آنها به شدت کاهش پیدا میکند. لذا برای حفظ نطفه دهی بالا بایستی مرغ و خروس های پیر به موقع از گله حذف شوند.
تغذیه مناسب برای افزایش نطفه دهی
برای افزایش باروری مرغ و خروس تغذیه آنها حداقل یک ماه قبل از آغاز فصل جفت گیری باید تقویت شود. کیفیت و وضعیت تغذیه مستقیما بر حجم اسپرم در خروس و کیفیت تخم های نطفه دار تأثیر میگذارد.
تغذیه باید به گونه ای باشد که تمامی احتیاجات لازم طیور را تأمین کند ولی باعث افزایش بیش از حد وزن آنها نشود. چون افزایش وزن نیز باعث کاهش باروری مرغ و خروس میشود. در فصل تولید بهتر است که طیور حتما با جیره کنترل شده تغذیه شوند و وزن آنها نیز کنترل شود.
در فصل تولید، جیره غذایی مرغ و خروس باید حتما حاوی پروتئین، و ویتامین هایی همچون A ، E و D باشد. چون کمبود این ویتامین ها و پروتئین به شدت باعث کاهش نطفه داری میشود.
تأثیر تغییرات فصلی بر میزان باروری مرغ و خروس
فعالیت تولید مثلی در طیور به تغییرات فصلی هم ربط دارد. به طوریکه بیشترین سطح تولید اسپرم و باروری خروس ها در فصل بهار خصوصا اردیبهشت ماه می باشد. اما در فصل تابستان، خروس ها قدرت باروری بسیار پایینی دارند.
دلیل این امر نیز گرم بودن هوا در فصل تابستان می باشد که فعالیت اندام های جنسی خروس را تحت الشعاع قرار میدهد. البته جوجه کشی در فصل تابستان نیز به خاطر گرمی بیش از حد هوا توصیه نمیشود.
چون به لحاظ آب و هوایی تابستان نه برای جوجه کشی مناسب است و نه برای تولید تخم نطفه دار. دمای مناسب برای افزایش باروری مرغ و خروس در محدوده 20 الی 26 درجه می باشد.
شناسایی خروس های ناکارامد و حذف آنها
فعالیت جفت گیری و قدرت باروری تمامی خروس های یک گله یکسان نیست. ممکن است برخی خروس ها هر چند شرایط فیزیکی خوبی داشته باشند اما میل جنسی و کارایی جفت گیری مناسبی نداشته باشند.
این نوع خروس ها از طریق پن بندی قابل شناسایی هستند. بدین شکل که گله را به قسمت های مختلفی تقسیم نموده و از هر بخش آمارگیری کنید.
سپس با بررسی آمارها و تعداد تخم های نطفه دار هر بخش، میتوان میزان کارایی خروس ها را سنجید. یکی دیگر از تکنیک های مدیریتی جابجایی خروس ها می باشد به طوریکه خروس یک بخش را با بخش دیگری جایگزین میکنند.
در واقع برای جبران کاهش میل جنسی خروس ها دو راهکار وجود دارد. یکی آن که خروس های جوان با خروس های فعلی جایگزین شوند. دومین راهکار جابجایی خروس های پن های مختلف با هم می باشد.
بهترین زمان برای جایگزینی خروس های جوان با خروس های پیر بلافاصله بعد از پیک تولید (10 ماهگی به بعد) در مرغ های تخمگذار می باشد.
خروس های جایگزین و جوان قبل از انتقال به گله باید در بخش های جداگانه نگهداری شوند. در زمان مخلوط کردن این خروس ها با گله مولد، حداکثر به میزان 20 درصد جمعیت خروس های پیر میتوان همزمان خروس جوان اضافه کرد.
نسبت خروس به مرغ
به ازای هر 5 الی 6 مرغ، وجود یک خروس برای نطفه دار شدن تخم ها نیاز است. ولی نسبت خروس به مرغ در گله مولد بر اساس نژاد باید تعیین شود. بطوریکه در نژادهای سنگین وزن تعداد خروس بیشتری نیاز است.
کمبود خروس باعث شده که درصد بالایی از تخم ها بدون نطفه باشند. همچنین ازدیاد خروس ها نیز باعث افزایش مسائل تهاجمی شده که این موضوع نیز باعث افزایش تلفات ، ایجاد استرس و کاهش پذیرش مرغ ها برای جفت گیری میشود.
افزایش باروری مرغ و خروس با مکمل
برخی از مکمل ها از جمله کارنیتین یا ال-کارنیتین و یا محصولاتی که تحت عنوان مکمل باروری خروس در بازار به فروش می روند برای افزایش نطفه دهی مناسب می باشند. سطح مجاز مصرف این مکمل ها را باید از یک دامپزشک متخصص پرسید چرا که مصرف بیش از حد باعث مشکلات دیگری میشود.
بررسی تاثیر ویتامین E بر هچ موفق جوجه ها
استفاده از دانه های روغنی در جیره غذایی طیور جهت تامین ویتامین E می باشد. از آنجایی که ویتامین E از سلول ها در برابر آسیب های اکسیداتیو محافظت می کند، بنابراین وجود مقدار کافی در داخل تخم از نطفه و اسپرم محافظت کرده و سبب تقویت نطفه و افزایش ضریب هچ تخم می شود.
بنابراین استفاده از رژیم غذایی استاندارد و دارای دانه های روغنی کافی به افزایش راندمان جوجه کشی گله کمک شایانی خواهد کرد.
جمع بندی
در این پست عوامل تأثیرگذار بر نطفه دهی مرغ و خروس و همچنین راه های افزایش باروری آنها را شرح دادیم. توصیه میشود مقاله راه های افزایش تخمگذاری مرغ را نیز مطالعه کنید چون با افزایش تخمگذاری فعالیت تولید مثلی مرغ نیز بهبود پیدا میکند.
سلام
من یه خروس دارم که 1 سالش
با هیچ مرغی جفت گیری نمیکنه
و هیچ سعی هم نمیکنه
ممنون میشم اگه منو راهنمایی کنید
سلام من چنتا مرغ دارم تا حالا کرد نشدن دوست دارم خودم زیرشون تخم بزارم وجوجه بشن ولی کرد نمیشن
سلام سارا جان
این مقاله ای که برات لینک میدم رو بخون : چگونه مرغ را کرچ کنیم؟
سلام جوجه بیشتر شبیه پدرش میشه یا مادرش
الله اکبر این چه سوالایی میپرسید
سلام
نسبت خروس به مرغ در نژاد برهما چند به چند است؟
سلام هر 4 یا 5 مرغ، یک عدد خروس