آموزش راه اندازی مزرعه پرورش شترمرغ
آموزش نگهداری و پرورش شترمرغ
همه شما تا به حال نام پرنده بومی آفریقا که فاقد قدرت پرواز و یکی از بزرگترین پرندههای جهان است را بارها شنیدهاید. نحوه زندگی که این پرنده برای خود برمیگزیند به صورت دسته جمعی بوده که این دسته، از پنج شترمرغ شروع و گاه تا گروههای پنجاه نفری میرسد. یکی از موضوعاتی که امروزه دربارهی این پرنده بیش از هر چیز دیگری مورد توجه قرار گرفته است را میتوان اصول پرورش شترمرغ در نظر گرفت. از همین جهت تصمیم گرفتیم در این مقاله از وبلاگ چیکن هچ نکاتی را در رابطه با آموزش نگهداری و پرورش شترمرغ در اختیارتان قرار دهیم.
قدم اول در مسیر پرورش شترمرغ، شناخت آن است
در ابتدا باید بدانید که شترمرغ 2 تا 3 سال بعد از آنکه از تخم در میآید، به بلوغ جنسی رسیده و برای مدت به نسبت زیادی بارور باقی خواهد ماند و قادر به تولید مثل است. شما برای اینکه بتوانید پرورش این پرنده را انجام دهید، تعدادی شترمرغ نر و ماده نیاز دارید که برای تشخیص نر و ماده بودن این پرنده راههای متفاوتی وجود دارد که برخی از آنها را برای شما بیان خواهیم کرد.
نوع نر شترمرغ در دوران بلوغ، پرندهای سیاه با بالهای سفید و پرنده ماده به رنگ قهوهای و خاکستری به نظر میرسد. توجه داشته باشید که در کنار رنگی که این پرنده دارد، ویژگیهای دیگری نیز هست که نشان میدهد پرنده چه جنسیتی دارد. برای مثال یکی از نشانهها که نشاندهنده نر بودن این پرنده به حساب میآید، قرمزی رنگ ساق پا، نوک و اطراف چشم آن در نظر گرفته شده؛ لازم به ذکر است این قرمزی که ملاک تشخیص جنسیت قرار میگیرد، هرچه بیشتر باشد، نشان از این است که قدرت جنسی شترمرغ نر زیاد می باشد.
شترمرغ را میتوان پرندهای در نظر گرفت که هم زنده آن و هم گوشت و تخمی که دارد در بازار شناخته شده و به شیوههای گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند. پوست این پرنده بعنوان چرم مرغوب در ساخت محصولات چرمی به کار رفته و پرهای آن نیز در ساخت اشیاء زینتی کاربرد دارد. تمامی این موضوعات میتوانند امتیازی برای محبوبیت این پرنده باشند.
پرورش شترمرغ به عنوان یک فعالیت تجاری پر سود شناخته میشود، چرا که شما با داشتن یک جفت نر و ماده از این پرنده و با رعایت اصول پرورش و داشتن صبر و حوصله، میتوانید موفق شوید؛ البته توجه داشته باشید که این پرورش همانقدر که میتواند برای شما سود به همراه داشته باشد، همانقدر نیز میتواند به شما ضرر بزند. بنابراین پیش از پرداختن به پرورش شترمرغ، اطلاعات کاملی از آن را به دست آورید و سپس اقدام نمایید.
اصول پرورش شترمرغ
پرورش شترمرغ به سه شیوهی متفاوت بسته یا متمرکز، نیمه باز و باز انجام میشود که بهترین حالت را میتوان چرخه کامل در نظر گرفت. چرخه کامل پرورش شترمرغ به این صورت است که شما در ابتدا مولدهایی دارید که عمل تخم گذاری را انجام میدهند و سپس جوجه کشی اتفاق میافتد و شما باید جوجهها را تا سن بلوغ و زمان باروری و کشتار پرورش دهید. گله های مولد شترمرغ به صورت دسته سه تایی (یک نر و دو ماده) و یا دسته پنج تایی (2 نر و 3 ماده) تشکیل داده میشوند.
دومین اصول پرورش شترمرغ نگهداری گله مادری میباشد. در واقع برای ایجاد چرخه کامل تولید بابد بخشی از شترمرغ ها بعنوان گله مولد در نظر گرفته شوند تا بتوان در هر دوره به اندازه کافی تخم نطفه دار در اختیار داشت.
شترمرغ های نر در سن 2 الی 3 سالگی به بلوغ جنسی رسیده و قادر به جفت گیری هستند. شترمرغ ماده معمولا چند ماه زودتر از جنس نر به سن بلوغ و تخمگذاری می رسد. بنابراین برای تشکیل گله های مولد بایستی حتما پرنده ها به سن بلوغ رسیده باشند و یا تا آن زمان صبر کرد. ناگفته نماند که سن کشتار در گله های گوشتی حدودا یک سالگی می باشد.
بسیاری از افراد که به پرورش شترمرغ مشغول هستند، تخم نطفه داری که مولدها میگذارند را میفروشند و هزینهای که از این روش به دست میآورند را به نوعی روش درآمدزایی خود میدانند.
در پرورش شترمرغ تجهیزات جوجه کشی از اصلی ترین لوازم مورد نیاز برای این کار محسوب میشوند. جوجه کشی این پرنده اصولا با ماشین جوجه کشی شترمرغ انجام گرفته و در هر دوره جوجه های یک روزه از این طریق تأمین میشوند. اما راهاندازی چنین سیستمی نیاز به صرف وقت و تجربه دارد و باید در زمینه نحوه جوجه کشی شترمرغ اطلاعات زیادی کسب کرد.
اگر در اطراف محلی که شما برای پرورش شترمرغ در نظر گرفته اید، مراکز پرورش دیگری قرار دارند اما فاقد دستگاه مخصوص جوجه کشی هستند، راه اندازی چنین سیستمی میتواند مناسب باشد؛ شما با داشتن چنین دستگاهی تخم پرندگان را در ازای پول دریافتی درون این دستگاه میگذارید تا به جوجه تبدیل شود و سپس جوجه را به صاحبش تحویل میدهید. همچنین می توان از طریق جوجه کشی، جوجه های یک روزه شترمرغ را به بازار عرضه نمود.
معایب و مشکلات پرورش شترمرغ
در ابتدا معایب و مشکلات پرورش شترمرغ در نوع متمرکز را مورد بررسی قرار میدهیم، چرا که شما در این روش و برای ایجاد محیط مناسب و حصارکشی آن برای پرورش این پرنده، باید هزینه به نسبت زیادی را خرج کنید و به یک سرمایه بزرگ نیاز دارید.
تهیه غذای مناسب برای شترمرغ از دیگر چالش هایی است که در زمان پرورش با آن روبرو میشوید؛ از آنجایی که غذا برای شترمرغ به صورت صنعتی تهیه میشود، هزینهی بالایی را نیاز دارد و میتواند به عنوان یک چالش به حساب بیاید.
از دیگر معایب و مشکلات پرورش در شیوه متمرکز را میتوان اینگونه بیان کرد که شما نمیتوانید به آسانی از نابارور بودن پرنده نر مطلع شوید. به طوری که امکان دارد تخمی تولید شود اما در آن نطفهای وجود نداشته باشد.
پس از بررسی معایب شیوهی متمرکز، نوبت به معایب و مشکلات در سیستم نیمه متمرکز میرسد؛ اولین مشکل را میتوان اینگونه بیان کرد که امکان تشخیص آنکه کدام ماده با کدام نر جفتگیری کرده وجود ندارد.
آخرین شیوه از پرورش شترمرغ را میتوان در سیستم باز یا غیر متمرکز در نظر گرفت که این شیوه نیز معایبی را دارد؛ برای مثال در این شیوه جمع آوری تخم شترمرغ در حینی که دارید آنها را پرورش میدهید، کار دشواری خواهد بود.
شرایط احداث مزرعه پرورش شترمرغ
هر کسب و کاری به برخی پیش نیازها و سرمایه اولیه نیاز دارد. برای احداث مزرعه پرورش شترمرغ نیز لازم است که با نیازهای اساسی این کسب و کار آشنا شوید:
زمین و خوراک
شما برای پرورش شترمرغ باید به برخی از شرایط توجه ویژهای داشته باشید. اولین موضوعی که برای پرورش باید به آن توجه کنید، زمین و فضای وسیع برای پرورش است؛ شما برای نگهداری شترمرغ به فضای نسبتا بزرگی احتیاج دارید تا بتوانید پرورش شترمرغ خود را به درستی انجام دهید.
شترمرغ ها نیاز به گردشگاه دارند و مزرعه پرورش شترمرغ معمولا به شکل مستطی احداث شده تا این حیوان بتواند آزادانه بدود.
از دیگر موضوعاتی که در رابطه با زمین باید در نظر بگیرید، این است که محل نگهداری شترمرغها باید متناسب با مرحلهی رشد این پرنده تغییر کند، بنابراین باید گفت زمین و محل زندگی شترمرغها تاثیر بسیاری در موفقیت پرورش خواهد داشت.
موضوع دوم که در پرورش شترمرغ باید در نظر داشت، خوراک است. هر شترمرغ بالغ در روز 2 کیلو و 900 گرم به خوراک نیاز دارد، تامین چنین حجم غذایی که برای این پرندهها نیاز است، علاوه بر هزینه زیادی که به وجود میآورد، فضای زیادی را نیز نیاز دارد. لازم به ذکر است که هزینه خورد و خوراک برای چنین فعالیتی، 60 تا 70 درصد هزینه کل پرورش شترمرغ را شامل میشود. در مقاله تغذیه جوجه شترمرغ نکات لازم در این زمینه را به طور کامل مطالعه بفرمایید.
توجه به بهداشت و بیماری ها
شترمرغ از دسته پرندگانی است که علاقه زیادی به نوشیدن آب دارد. با توجه به این موضوع، آب تامین شده برای این پرنده تند به تند کثیف میشود و از آنجایی که سلامتی این پرندگان بسیار مهم است، باید به پاکیزگی آب، توجه ویژهای شود و آب تمیز در اختیار این پرندگان قرار گیرد. توجه داشته باشید که از کنار این موضوع بیتوجه عبور نکنید، چرا که به مرور این موضوع میتواند مشکلات وسیعی را در شیوه پرورش شما ایجاد کند.
در خصوص بیماری ها نیز بایستی به ضدعفونی محیط نگهداری و واکسیناسیون به موقع پرنده ها اهمیت داده شود. مخصوصا جوجه شترمرغ ها در هفته ها و ماه های اولیه بیشتر مستعد بیماری بوده و نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
آب
شترمرغ به صورت شبانه روزی باید آب بنوشد و تامین آب برای این پرنده از الزامات پرورش به حساب میآید و از نکات مهمی است که باید رعایت شود. توجه داشته باشید این موضوع مانند تمامی موضوعات دیگر، هزینهای را نیاز دارد، برای مثال در فصل زمستان باید آبگرمکن هایی را در محیط نصب کنید تا دمای آب را برای این پرندگان که 20 درجه سانتی گراد است، تنظیم کند.
مدت زمان پرورش شترمرغ
طبق آنچه که در این متن گفته شد، شترمرغها در سن 2 تا 3 سالگی به بلوغ جنسی میرسند و میتوانند جفت گیری را از این زمان به بعد انجام دهند، این پرنده حداقل 6 و حداکثر 8 ماه زمان برای تخم گذاری نیاز دارد و دیگر ماههای سال را به استراحت میپردازند، مدت زمان پرورش شترمرغ به موضوعات متفاوتی بستگی دارد .
شترمرغ ماده در دوران تخم گذاری خود، حدود به 40 تا 60 تخم میگذارد، لازم به ذکر است که در بعضی از مواقع یک شترمرغ چیزی حدود به 120 تخم گذاشته و به نوعی رکورد دار محسوب میشود. برای آنکه مدت زمان پرورش شتر مرغ به اقتصاد ضربهای وارد نکند، باید از بین هر 40 تا 60 تا تخم ماده، 20 عدد به جوجهی شترمرغ تبدیل شود.
عوامل محیطی، آب و هوا، ژنتیک و موارد دیگر میتوانند در روند تخم گذاری شترمرغ ماده تاثیر بگذارند، باید گفت اگر به دنبال مدت زمان پرورش شترمرغ در سال اول تخم گذاری هستید، بدانید که در سال اول میزان تخم گذاری پایین بوده و این موضوع با گذر زمان، به درستی سپری و به اتمام میرسد.
بلافاصله جمع آوری کردن تخمها یکی از موضوعاتی است که باید پس از تخم گذاری این پرنده رعایت شود. مدت زمان پرورش شترمرغ در نهایت به این صورت است که تخمها در بیشترین حالت در یک هفته جمع آوری شده و سپس در حرارت و رطوبتی که نیاز دارند، آنها را قرار میدهند تا در آنجا بمانند و سپس تخمی که در آن نطفهای نیست را از دستگاه بیرون بیاورند.
در پایان
اگر تصمیم دارید برای خود فعالیتی مانند پرورش شترمرغ را راه اندازی کنید، باید بدانید که برای موفقیت در چنین زمینهای به اطلاعات گوناگونی نیاز دارید. از همین رو توصیه میشود پیش از اقدام به این کار، از نکات لازم مطلع شوید و سپس فعالیت خود را راه اندازی کنید.
موضوع مهم تر از همه تغذیه هست. قیمتها شدیدا بالا رفته و حتی کمبود هم هست. بنظر بنده گاوداري مشگلات کمتری را دارد. و بهتر هست در کنار آن چهار شترمرغ را جهت یادگیری اصول آن اقدام بخرید کنیم.
چه میشه گفت هنگام شروع کاری باید همه جوانب رو سنجید نبود دانش کافی میتونه مشکل ساز باشه
برای احداث مزرعه پرورش شترمرغ چه نوع مجوزهایی لازم و میشه برای احداث وام گرفت . تشکر
سلام
مجوز های لازم باید از اداره دامپزشکی و سازمان جهاد سازندگی اخذ بشه که شرایط نسبت به استان و شهر متفاوت هست
نیاز به زمین وسیع داره
وام هم باید پیگیر باشید در این مورد اطلاعی ندارم
باسلام
استان مازندران برای پرورش شترمرغ مناسب هست ؟ یامحدودیتهای خاصی دارد ؟ جوجه هاشو از کجا باید تهیه کنم ؟
ممنون میشم جواب رولطف کنید
سلام
از نظر فنی که بله حتما امکان پذیر هست
اما در نظر داشته باشید که باید زمینی وسیع برای پرورش این پرنده تدارک ببینید
همچنین سالن سرپوشیده نیز در شهر هایی که بارندگی زیادی دارند ممکنه که لازم بشه
محدودیت نسبت به شهر و منطقه متفاوت هست که باید از جهادکشاورزی شهرتون بپرسید ، نیازمند زمینی وسیع با آب و برق و … هست . از جهادکشاورزی بپرسید بهتر راهنمایی میکنن
جوجه هاشم از دیوار میتونید گیر بیارید
با سلام ؛
من تصمیم دارم که مزرعه پرورش شتر مرغ احداث کنم ولی سوالی برام پیش اومد :
آيا شركتهايي هستند كه دام زنده ما را پس از پروار راحت بخرند يا با مشكل مواجه مي شويم ؟
سلام
خرید شترمرغ به دلیل محدود بودن فروشش و همینطور بالا بودن قیمتش به راحتی صورت نمیگیره ، در مراکز استان ها فروشگاه هایی مخصوص برای ضبح پرنده وجود داره که بیشتر در تک خریدی فعالیت دارن
شما باید پیش از احداث اطلاعات مربوط به فروش فراورده ها از ناخت گرفته تا پر های پرنده رو در شرکت های دارویی بررسی کنید و با مراجعه به این مراکز امکان خرید موارد اشاره شده رو بررسی کنید
سپس با مراجعه به مراکز کشتار پرنده شرایط کشتار و فروش تخم اون رو بررسی و سپس اقدام به راه اندازی مزرعه کنید
سلام بنده 5 هزارمتر زمین در شهرستان نظرآباد دارم به نظرتون چند راس شترمرغ میتونم پرورش بدم ؟
سلام
این میزان زمین برای نگهداری حداکثر 100 شترمرغ مناسب هست به شرطی که تمام فضا برای چراگاه درنظر گرفته بشه