نکات کلیدی در پرورش کبک در خانه و روستا
پرنده کبک گونه های مختلفی دارد که نژاد چوکار در ایران به صورت حرفه ای پرورش داده می‌شود. شما می‌توانید به دو صورت اقدام به پرورش کبک کنید، که تخم گذار یا گوشتی باشد. در این نوشته از چیکن هچ در رابطه با نکات مهم اصول پرورش کبک در خانه یا روستا به ارائه اطلاعات مختلف پرداخته ایم و شما می‌توانید با عملی کردن هریک از نکات ذکر شده در پرورش خود شاهد تاثیر موثر آن ها باشید.
پرورش کبک را از کجا شروع کنیم؟
چگونگی آغاز فرایند نگهداری و پرورش قبل از هر عملی بستگی به روشی دارد که پرورش دهنده انتخاب می‌کند که این روش ها عبارت است از…
- تهیه جوجه یک روزه کبک
- خرید تخم نطفه دار کبک و جوجه کشی از آن
- خرید کبک بالغ یا نیمچه آن
پس از انتخاب هر یک از این موارد می‌توانید پرورش خود را در خانه و یا روستا آغاز کنید و به تدریج گله کوچک خود را شکل دهید، البته توجه داشته باشید که در این راستا تحقیقات لازم صورت گیرد تا کمترین تلفات را داشته باشید.
پرورش کبک تخم گذار بهتر است یا گوشتی؟
شیوه نگهداری، نوع تغذیه کبک تخم گذار و گوشتی با یکدیگر متفاوت است. این امر باعث شده بازار هدف متفاوتی نیز داشته باشند در یک مقایسه اجمالی پرورش کبک تخم گذار ساده تر از پرورش کبک گوشتی است اما سوددهی کمتری دارد و کبک های گوشتی از دان بیشتری نسبت به کبک های تخم گذار استفاده میکنند.
طول دوره پرورش کبک تخمگذار و گوشتی
طول دوره پرورش کبک گوشتی معمولا 12 الی 14 هفته است. بعد از گذشت این دوره می‌توان آن ها را به کشتارگاه منتقل کرد. طول پرورش کبک تخم گذار با توجه به پرورش صنعتی و سنتی متفاوت بوده و مقطعی است؛ چون کبک ها در دوره های اول تخم گذاری پس از تولید 24 تا 45 عدد تخم استراحت کرده و سپس دوره بعدی را آغاز میکنند.
اگر در قفس اقدام به پرورش کبک کرده اید به راحتی می توانید عواملی مثل شکسته شدن تخم، دور ریز دان، بیماری و جمع آوری تخم و فضولات را کنترل کنید.
ویژگی های مکان مناسب برای پرورش کبک
اولین قدم در این حیطه انتخاب محل نگهداری کبک ها می باشد که در بستر یا قفس نگهداری شود. تجهیزات لازم برای پرورش کبک همانند پرنده های دیگر می‌باشد که تنها تفاوت آن پرورش در قفس به جای بستر می باشد، زیرا کبک ها برای یافتن غذای مورد نیاز بستر را زیر و رو میکنند. با این کار فضله های کبک در کل بستر پخش شده و آلودگی ایجاد می‌کند که در نهایت علاوه بر آلوده شدن تخم ها بیماری‌های گوارشی و تنفسی نیز در کبک ها به وجود می‌آید.
فضای مناسب قفس برای قرارگیری کبک
از آنجایی که جثه کبک ها کوچک است و به طور معمول وزنی مابین 600 الی 800 گرم دارند، به راحتی می‌توان 600 کبک را در قفس 8 متری 4 طبقه نگهداری کرد.
تغذیه کبک باید چگونه باشد؟
20 الی 40 روز از سوپر استارتر برای تامین تغذیه کبک استفاده کنید و در 40 روز بعدی از استارتر و روزهای بعد با توجه به نوع پرورش خود که گوشتی است یا تخم گذار از دان مخصوص استفاده کنید.
مولتی ویتامین باعث جذب بیشتر کلسیم و فسفر شده و انرژی پلاس افزایش رشد و تولید را به همراه دارد.
بهتر است در طول سه هفته اول زندگی کبک مقدار زیادی پروتئین مصرف کند تا در تشکیل استخوان و ماهیچه ها کمک کننده باشد، همچنین 60 درصد رژیم غذایی آنها را بی مهرگان کوچک تشکیل دهد.
کمبود ویتامین در جیره غذایی کبک ها ضعف و بی حالی را در آنها پدید می آورد که می‌توانید به صورت محلول در آب در اختیار کبک قرار دهید. مواد معدنی همانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر و منیزیم برای استخوان سازی مفید بوده و نبود پروتئین در تغذیه باعث بروز اختلالاتی در رشد شده و تخم گذاری پرنده کاهش می‌یابد.
واکسیناسیون کبک ها
بیماری یکی از علت های مهم در تلفات و از بین رفتن پرندگان بوده که در این بین کبک توانایی کمتری در مقابله با بیماری ها دارد. طبق برنامه واکسیناسیون کبک باید در مقابل بیماری هایی اعم از نیوکاسل، آبله، برونشیت، آنفولانزا و… واکسینه شود. واکسیناسیون می‌تواند به صورت قطره چشمی، تزریقی و واکسینه خوراکی صورت گیرد.
لوازم و تجهیزات مورد نیاز پرورش کبک
نصب سیستم های گرمایشی و سرمایشی جهت تامین دمای مناسب و مورد نیاز یکی از الزامات در پرورش است. علاوه بر این سیستم ها داشتن آبخوری، دانخوری و دماسنج ماکزیمم مینیمم ضروری است.
انتخاب آبخوری مناسب برای کبک مهم است زیرا در اکثر مواقع به دلیل مناسب نبودن آبخوری جوجه ها خفه و تلف خواهند شد. آبخوری نیپل بهترین انتخاب در این حیطه می‌باشد. دانخوری کبک ها نیز باید از لحاظ ارتفاع متناسب با قد پرنده باشد تا در هنگام استفاده از دان نیز ریخت و پاش صورت نگیرد.
محیط ایده آل برای پرورش و تکثیر کبک
یکی از ضروریات پرورش کبک تامین دمای مناسب است، در سه روز اول جوجه کبک شما باید در مکانی با دمای 36 الی 37 درجه نگهداری شود و با گذشت هر یک هفته 1.7 دما را کاهش دهید. برای تامین گرمای مورد نیاز از لامپ مادر مصنوعی استفاده کنید که لامپ مادر مصنوعی دارای ترموستات می‌تواند بهترین انتخاب در این حیطه باشد.
سالنی که قفس ها در آن قرار گرفته برای پرورش کبک بالغ باید دارای سیستم گرمایشی باشد و دمای سالن حتما بر روی 26 الی 28 درجه قرار گیرد.
رطوبت سالن نیز هنگامی که جوجه یک روزه است بین 60 الی 65 درصد بوده و زمانی که بالغ شد مابین 50 الی 55 درصد باشد.
تهویه
یکی از مباحث پر چالش در پرورش جوجه کبک ها تهویه می‌باشد. نبود تهویه مناسب هنگام پرورش باعث به وجود آمدن انواع بیماری ها و تلفات گوناگون خواهد شد. بنابراین به عنوان پرورش دهنده باید تهویه مناسب را برای ورود هوای تازه و خروج هوا به همراه گازهای سمی را فراهم کنید که در این راستا می توانید از فن های تهویه درجه یک استفاده کنید.
تعداد و ابعاد فن بستگی به ابعاد سالن و تعداد طیوری دارد که اقدام به پرورش آن ها کرده اید. همچنین علاوه بر فن خروجی هوا از دریچه برای ورود هوا نیز باید استفاده کنید.
نور مناسب
تنظیم صحیح نور در پرورش کبک امری بسیار ضروری است زیرا در تولید مثل و تخم گذاری پرندگان تاثیر می‌گذارد. دو هفته اول پرورش 24 ساعته نور وجود دارد. کبک بالغ در زمان تخم ریزی باید 14 الی 17 ساعت نور دریافت کند تا تخم گذاری مطلوبی داشته باشد.
نکات کلیدی در پرورش کبک
1). از آنجا که کبک ها پرنده های وحشی هستند و می توانند پرواز کنند بهتر است محیط پرورش آنها سربسته باشد.
2). تراکم زیاد کبک ها در محیط یا قفس، نور بیش از حد، تغذیه نامناسب و انگل احتمال بروز بیماری کانیبالیسم را در بین کبک ها بیشتر می‌کند.
3). کف بستر و مکانی که کبک را در آن پرورش می‌دهید را مرتبا از فضولات پاک کنید زیرا ارتباط مستقیم پرنده با فضولات امکان ابتلا به بیماری های انگلی نظیر کوکسیدیوز را افزایش میدهد.
4). سعی کنید کبک ها را از عوامل استرس زا دور نگه دارید به طوری که در معرض سر و صدای زیاد حیوانات و یا دستگاه های صنعتی قرار نگیرند.
5). کبک را در طویله یا در مجاورت با دام پرورش ندهید.
6). اگر قصد نوک چینی دارید به سرد و گرم بودن تیغه توجه کنید که آسیبی به بافت نرسد.
7). از ورود افراد متفرقه به سالن جلوگیری که برای کنترل ورود و خروج افراد بهتر است درب محل پرورش را قفل کنید.
8). در مکانی که کبک نگهداری می‌شود نباید سایر طیور همانند مرغ، غاز، اردک و یا بوقلمون وجود داشته باشد.
محدودیت های پرورش کبک
عوامل مختلفی در کنار هم محدودیت هایی را هنگام پرورش به وجود می آورند که عبارتند از بالا بودن قیمت گوشت و تخم کبک، دسترسی نداشتن به کشتارگاه های صنعتی، طولانی بودن دوره پرورش کبک، نوسانات قیمت مواد اولیه همچون سویا و ذرت بدین منظور بهتر است قبل از پرورش برنامه ریزی دقیق و اصولی داشته باشید.
بازاریابی و فروش کبک
کبک از آن دسته پرندگانی است که می‌توان از تخم، گوشت و فضولات آن به کسب درآمد رسید. اگر قصد بازاریابی و فروش کبک را دارید بهتر است در قدم اول بازار هدف خود را به خوبی شناسایی کرده و با تعیین قیمت مناسب آن را بازارگیرتر کنید. برای جلب توجه خریدار به کیفیت محصول و بسته بندی آن توجه کافی داشته باشید.
سخن آخر
اخیرا پرورش کبک مورد توجه بسیاری از پرورش دهندگان قرار گرفته است. بهتر است در وهله اول به دلیل صرفه اقتصادی و آشنایی با پیشامدهای ممکن در این زمینه به پرورش خانگی و یا کارگاهی بپردازید.
در این مقاله از وب سایت چیکن هچ سعی شد نکات مهم و ضروری پرورش کبک در اختیار شما قرار گیرد که به شیوه ای مطلوب اقدام به پرورش و یا نگهداری از کبک کنید.
