
در سال های اخیر، قطعی های مکرر و پیش بینی نشده ی برق در بسیاری از مناطق ایران، به یکی از مشکلات جدی انواع صنایع بزرگ و کوچک تبدیل شده است. یکی از حوزه هایی که به شدت تحت تاثیر این مشکل قرار می گیرد، صنعت جوجه کشی می باشد که در آن پایداری دما و رطوبت نقش مهمی را در فرایند تبدیل تخم به جوجه دارد. چراکه کوچک ترین نوسان و یا قطعی برق، می تواند سبب آسیب به تخم ها، افزایش تلفات و کاهش میزان هچ شود.
در چنین شرایطی، شناخت راهکارهای پیشگیری از تأثیر قطعی برق و استفاده از تجهیزاتی از قبیل اینورتر ها برای تداوم فرایند جوجه کشی بدون کمترین اختلال بسیار ضروری است. در این مقاله از وبسایت چیکن هچ به بررسی راهکارهای پیشگیری از مشکلات قطعی برق دستگاه جوجه کشی به طور کامل پرداخته می شود.


اگر برق دستگاه جوجه کشی قطع شود، چه اتفاقی می افتد؟
قطعی برق یکی از خطرناک ترین عوامل تهدید کننده در فرآیند جوجه کشی است. دستگاه جوجه کشی برای کنترل دقیق شرایط محیطی کاملاً وابسته به برق می باشد. در ادامه به بررسی مشکلات ناشی از قطعی برق برای دستگاه جوجه کشی و تخم های نطفه دار می پردازیم :
نوسانات دما
دما، حیاتی ترین فاکتور در جوجه کشی است. با قطع برق، المنت های گرمایی دستگاه خاموش شده و دمای داخلی شروع به افت می کند.کاهش دما نیز باعث کند شدن رشد جنین و حتی مرگ نطفه ها می شود.
اختلال در تولید رطوبت
قطعی برق باعث می شود تا سیستم بخار ساز و رطوبت ساز دستگاه از کار بیافتد. کاهش یا افزایش ناگهانی رطوبت نیز باعث چسبیدن جنین به پوسته و مشکلات در خروج جوجه می شود.
توقف چرخش تخم ها
چرخش خودکار تخم ها در دستگاه، برای جلوگیری از چسبیدن جنین به یک طرف پوسته تخم بسیار مهم است.در زمان قطع برق، این چرخش متوقف شده و خطر چسبیدن جنین به پوسته وجود دارد.
توقف فن تهویه و سیرکولاسیون
فن های داخلی دستگاه برای تأمین اکسیژن، گردش هوا و تثبیت دما ضروری هستند.با قطع برق، اکسیژن در فضای داخلی کاهش یافته و گاز CO₂ جمع می شود. این نیز باعث بروز اختلال در تنفس جنین شده و منجر به مرگ آنها می شود.
از دست رفتن کل دوره جوجه کشی
اگر قطعی برق در بازه طولانی مدت (بیش از چند ساعت) و بدون هیچ پشتیبان اضطراری رخ دهد، ممکن است تمام تخم های نطفه دار از بین بروند.
راهکارهای پیشگیری از تلفات در زمان قطعی برق دستگاه جوجه کشی
برای اینکه بتوانید در مواقع قطعی برق، تداوم عملکرد دستگاه جوجه کشی را حفظ کنید، لازم است اقداماتی را انجام دهید که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می شود :
استفاده از یو پی اس برای دستگاه جوجه کشی
یکی از راهکار های سریع و قابل اعتماد برای جلوگیری از تاثیر قطعی برق بر دستگاه جوجه کشی و سلامت تخم های نطفه دار، استفاده از یو پی اس (UPS) یا منبع تغذیه مداوم می باشد.
UPS دستگاهی است که در صورت قطع ناگهانی برق، به صورت اتوماتیک برق دستگاه را از طریق باتری داخلی خود تأمین میکند. این عملیات بدون تأخیر انجام شده و مانع از خاموش شدن دستگاه می شود. بنابراین تداوم فرایند جوجه کشی را حفظ می کند.
در واقع یو پی اس با تامین فوری برق دستگاه جوجه کشی به هنگام قطعی آن، از بروز نوسانات دمایی، اختلال در رطوبت، توقف فن و چرخش تخم ها جلوگیری کرده و باعث حفظ سلامت تخم های نطفه دار و افزایش راندمان جوجه کشی می شود.
استفاده از باتری و اینورتر
با توجه به قیمت بالای UPS ها ، استفاده از اینوتر بهترین و اقتصادی ترین راهکار برای تامین برق اضطراری به منظور تداوم فرایند جوجه کشی می باشد. این روش در مناطقی که قطعی های طولانی مدت برای چندین ساعت اتفاق می افتد بسیار کارساز است.
این سیستم قابلیت اتصال به باتری خودرو و یا موتور سیکلت را دارد و عملکرد آن بدین گونه است که باتری، برق 12 ولتی ذخیره شده در خود را به اینورتر می دهد و اینورتر نیز آن را به برق 220 ولت مورد نیاز دستگاه جوجه کشی تبدیل می کند.
اینورترهای جوجه کشی عرضه شده در سایت چیکن هچ در دو مدل UPS آفلاین و اینورتر معمولی قابل تهیه می باشند. اینورترهای معمولی فقط برای تبدیل جریان 12 ولت باتری به 220 ولت کاربرد دارند، در مقابل UPS آفلاین علاوه بر تبدیل برق 12 ولت به 220 ولت، در صورت وصل برق شهری اقدام به شارژ باتری خواهد کرد.
نصب ژنراتور برق اضطراری
در صورتی که اقدام به جوجه کشی و پرورش طیور به صورت صنعتی نمایید، استفاده از ژنراتور برق اضطراری در هنگام بروز قطعی برق ، می تواند یک راه حل حرفه ای برایتان باشد. ژنراتور برق اضطراری قابلیت تامین برق در مدت طولانی را داشته و همچنین قادر است از چندید دستگاه به صورت همزمان پشتیبانی کند.
همچنین این ژنراتور ها در انواع مختلفی طراحی و تولید می شوند و می توانند با سوخت هایی از قبیل بنزین یا گازوئیل کار کنند. از بزرگترین معایب آنها نیز می توان به هزینه های بالای نصب و راه اندازی ، مصرف سوخت بالا و فعال سازی دستی اشاره کرد.
کنترل دما محیط جوجه کشی در زمان قطع برق
همانطور که اشاره شد، از جمله مهمترین فاکتورهای دخیل در فرایند جوجه کشی، گرمای داخل دستگاه می باشد. با قطع برق دستگاه، دمای محیط داخل دستگاه کاهش پیدا میکند و در نتیجه تخم ها دچار شک شده و اگر این اتفاق چندین بار اتفاق افتد سبب کاهش راندمان جوجه کشی خواهد شد.
اگر اپراتور در زمان قطع برق، دمای محیط را به سرعت افزایش داده و نزدیک به دمای استاندارد داخل دستگاه کند، در این صورت فرایند کاهش دما در داخل دستگاه به کندی صورت گرفته و اسیب به تخم ها به حداقل میرسد. ذکر این نکته ضروری است که اگر از وسیله های گرمایشی گازی همچون بخاری برای افزایش دمای محیطی استفاده میکنید، به تهویه محیط و کاهش رطوبت نیز توجه کافی را داشته باشید.
سخن آخر
با توجه به وضعیت ناپایدار برق در بسیاری از مناطق ایران، به ویژه در زمان های اوج مصرف، پرورش دهندگان و فعالان صنعت طیور باید راهکارهای مختلفی را برای پیشگیری از قطعی برق دستگاه جوجه کشی انجام دهند. استفاده از یو پی اس، باتری پشتیبان و ژنراتور، همچنین داشتن یک دستگاه جوجه کشی با عایق بندی استاندارد و قابلیت حفظ دمای بالا، می تواند تا حد زیادی از بروز خسارات سنگین جلوگیری کند.
سوالات متداول :
در زیر به سوالات متداول کاربران پاسخ داده ایم :
آیا دستگاه جوجه کشی بدون برق راندمان مناسبی دارد؟
بله، اگر از اینورتر یا UPS استفاده شود ، یا دما و رطوبت محیطی به هر نحوی تامین شود، راندمان دستگاه کاهش پیدا نخواهد کرد.
آیا امکان وصل مستقیم دستگاه جوجه کشی به باتری در زمان قطع برق وجود دارد ؟
این کار فقط در دستگاه های جوجه کشی 12 ولت امکان پذیر است. از جمله این دستگاه ها میتوان به ایزی باتور 1 و 2 گروه صنعتی اسکندری اشاره کرد.
آیا با قطع برق و وصل مجدد آن تنظیمات دستگاه جوجه کشی بهم میریزد ؟
این مورد بستگی به مدل دستگاه جوجه کشی دارد. در دستگاه های جوجه کشی عرضه شده توسط چیکن هچ ، با قطع و وصل برق تنظیمات دستگاه بهم نخواهد ریخت و حافظه ی دستگاه این تنظیمات را حفظ میکند.
آیا میتوان با استفاده از بخاری نفتی در زمان قطعی برق گرمای محیط دستگاه جوجه کشی را حفظ کرد ؟
بله، تفاوتی ندارد که تامین گرما به چه صورت انجام میگیرد، در هر صورت باید رطوبت محیط و تهویه محیط نیز در نظر گرفته شود تا احیانا آلودگی های ناشی از سوخت نادرست گاز یا نفت سبب خفگی در تخم های نطفه دار نشود.