طوطی سانان از جمله پرندگان حساسی می باشند که احتمال مسمومیت، در طول دوران نگهداری از آن ها باید جدی گرفته شود. اما نشانههای مسمومیت در طوطی سانان چیست؟ آیا امکان درمان مسمومیت طوطی در خانه وجود دارد؟
در ادامه ی این مقاله از چیکن هچ به بررسی انواع مسمومیت در طوطی سانان از جمله عروس هلندی، مرغ عشق، کاسکو، کاکادو، طوطی برزیلی، طوطی راهب و … می پردازیم.
دلایل مسمومیت طوطی سانان
طوطی ها به طور ذاتی پرندگان کنجکاوی می باشند. این کنجگاوی در برخی از اوقات می تواند برای او خطر افرین باشد. اگر طوطی خانگی شما به اتفاق مشغول جویدن برخی از وسایل خانه یا قفس شود؛ احتمال مسمومیت او وجود خواهد داشت. در ادامه دلایل مسمومیت طوطی سانان را به طور مفصل بررسی می کنیم.
1) مسمومیت با فلزات سنگین
وسایل فلزی خانگی را به هیچ وجه در دسترس طوطی قرار ندهید. گاهی اوقات ممکن است طوطی خانگی یک قطعه فلز را ببلعد یا این که به مرور وسیله فلزی را بجود؛ در هر دو حالت، با فاصله زمانی متفاوت مسمومیت فلزی در طوطی اتفاق خواهد افتاد.
از جمله فلزات مسمومیت زا در طوطی سانان میتوان به سرب اشاره کرد. مسمومیت فلزی طوطی سانان در نهایت باعث آسیب به کلیه، کبد، بافتهای استخوانی و سایر اندامهای این پرنده خواهد شد.
با بلعیدن فلزات سنگین توسط پرنده علائمی نظیر دهیدراتاسیون و از بین رفتن آب بدن، ضعف، افسردگی، افزایش حجم ادرار، آتاکسی (لرزش یا ضعیف شدن پاها)، تشنج، سایر علائم عصبی (پیچش سر، چرخاندن سر از این طرف به طرف دیگر)، کم خونی (تعداد کم گلبول های قرمز خون)، استفراغ، اسهال،مشاهده خون در مدفوع طوطی،سردی بدن طوطی مشاهده خواهد شد.
2) مسمومیت با روی
مسمومیت با روی در طوطی سانان نشات گرفته از تغذیه آنها است. طی تحقیقات صورت گرفته، رژیم غذایی طوطی با مقادیر بالای روی، ظرف دو هفته باعث مسمومیت آن خواهد شد. همچنین الکترودهایی که قفس پرنده را با آن میسازند؛ حاوی روی هستند و باید قفس با روکش مناسب تهیه کنید. از طرف دیگر آب حمام طوطی ممکن است حاوی مقادیر مشخصی از روی باشد. بنابراین از آب عاری از فلزات سنگین برای دوش گرفتن طوطی استفاده کنید.
چنانچه پرنده با روی مسموم شده باشد علائمی نظیر مشکلات گوارشی و بلع، التهاب لوزالمعده، درگیری های شدید بالینی و … در آن بروز پیدا می کند.
3) مسمومیت با مواد غذایی مضر
برخی از مواد غذایی از هر لحاظ برای طوطیها مضر هستند. با در نظر گیری لیستی از مواد غذایی مضر، به تغذیه سالم طوطی خود کمک کنید:
- آووکادو و ریواس : آووکادو یکی از مواد غذایی است که تمام قسمتهای آن به دلیل چربی زیاد برای طوطی سمی به حساب میآید. مصرف آووکادو باعث مرگ زودرس طوطی خواهد شد. ریواس هم برای طوطیها مضر است.
- سیر و پیاز؛ همچنین سیر و پیاز از دیگر ترکیباتی هستند که حتی مصرف مقادیر کمتر از یک چهارم آنها هم باعث آسیب اکسیداتیو به بافتهای بدن طوطی و سایر پرندگان خواهد شد.این مواد غذایی به دلیل داشتن کریستالهای اگزالات کلسیم باعث مسمومیت و از بین رفتن گلبولهای قرمز و همچنین کلیهها میشوند. بنابراین باید از مصرف سیر و پیاز برای طوطی اجتناب کرد.
- شکلات: شکلات در هر شکل و نوعی برای طوطی مضر است.
- هسته میوهها: باید توجه کنید که هسته برخی از میوهها از جمله هلو، گیلاس و آلبالو هم باعث مسمومیت طوطی خواهد شد. علت مضر بودن این هستهها وجود سیانور یا اسید سیاندریک در آنها است.
- نمک: در نهایت، از دادن نمک به طوطی خود اجتناب کنید. نمک یا سدیم کلرید باعث کمبود آب بدن طوطی خواهد شد.
- قارچ
- سیب زمینی و برنج
- فرآوردههای لبنی دارای لاکتوز : فرآورده لبنی حاوی لاکتوز یا قند شیر برای طوط سانان مسمومیت زا هستند.
در صورتی که طوطی هر یک از مواد غذایی نام برده را مصرف کند؛ علائمی مثل نارسایی تنفسی، آتاکسی، سوزش دهان، تورم زبان،تشرح آب زیاد از دهان، استفراغ و بی حالی و … از خود نشان می دهد که سریعا باید به دامپزشک مراجعه کنید.
4) مسمومیت با مصرف گیاهان خانگی
گیاهان خانگی از جمله پتوس، دیفن باخیا، فیکوس، نرگس، سوسن یا زنبق، شبدر، نسرین، پیچک، فیلودندرون، بنت قنسول، سیکلامن اغلب باعث مسمومیت طوطی سانان و بروز علائم حاد گوارشی، ضعف و بی حالی و افسردگی این پرندگان خواهد شد. البته علائم دیگری همچون ترشح بزاق، تشنج و مشکل در تنفس نیز در پرنده نمود پیدا میکند.
درمان خانگی برای مسمومیت پرندگان با گیاهان وجود ندارد. هر چه سریعتر دامپزشک باید طوطی را معاینه کند.
5) مسمومیت با گازهای استنشاقی
به غیر از اکسیژن مورد نیاز طوطی، هر گونه گازی اعم از گاز تفلون، دود سیگار، شمعهای معطر، اسپریهای آئروسل باعث مسمومیت طوطی شود. گاز تفلون در اثر دمای بیش از ۲۶۰ درجه سانتی گراد مادهای سمی با نام تترافلوئورواتیلن تولید میکند که باعث مسمومیت طوطی خواهد شد.
طوطی که در معرض گازهای سمی قرار می گیرد علائمی مثل تنفس سریع و صدادار، عدم تعادل، ضعف و بیحالی، افسردگی و گوشه گیری و … در آن نمایان می شود.
6) مسمومیت با مواد شیمیایی
طوطی ممکن است با انواع حشره کش، شوینده ، ضدعفونی کننده، چاه باز كن، حلال های آلی مثل تینر، نفت، رنگ روغن و سایر موارد دچار مسمومیت شود. بخارات این مواد و تنفس طوطی با آنها باعث مسمومیت سریع خواهد شد. بهتر است از مواد شیمیایی در محل نگهداری طوطی استفاده نکنید. مسمومیت با مواد شیمیایی نیز علائم یکسانی به موارد قبلی دارد.
سخن پایانی
در این مقاله از چیکن هچ به بررسی انواع مسمومیت در طوطی سانان پرداختیم. توجه کنید که مسمومیت طوطی در اثر استنشاق گازهای سمی، بلع مواد مسمومیت زا و تماس با سموم بسیار رایج است. بنابراین تا حد امکان این مواد سمی را دور از طوطی خود نگهداری کنید. در صورت مشاهده علائم، سریعا طوطی خود را به مراکز دامپزشکی انتقال دهید.