علت مرگ و خفه شدن جوجه در داخل تخم

بررسی علل مرگ جنین در داخل تخم نطفه دار

خفگی و یا مرگ جوجه نارس در داخل تخم یک صحنه ناخوشایند بوده و قلب هر بیننده ای را متأثر میکند. متأسفانه بسیاری از کاربران در زمان جوجه کشی با جوجه نارس و یا مرگ آن در داخل تخم مواجه میشوند.

در یک جوجه کشی ممکن است این وضعیت برای برخی از تخم ها و یا حتی برای تمامی تخم های نطفه دار پیش آید. اما این علت مرگ و خفه شدن جوجه در داخل تخم چیست؟ چطور میتوان از این نوع تلفات جلوگیری کرد؟ در این مقاله از وبلاگ سایت چیکن هچ به طور کامل در این زمینه بحث خواهیم کرد.

ویدیو بررسی علت مرگ و خفه شدن جوجه در داخل تخم

مهمترین دلایل مرگ جوجه در داخل تخم

بسیاری از افراد در نگاه اول ایرادات وارده بر دستگاه جوجه کشی را عامل مرگ جوجه در داخل تخم نطفه دار می دانند. ولی موارد زیادی باعث خفگی و تلف شدن جوجه در داخل تخم میشود. در نظر داشته باشد برای یک جوجه کشی موفق مجموعه از اقدامات و فاکتورها باید رعایت شوند، که خرید دستگاه جوجه کشی با کیفیت فقط یکی از آنها می باشد.

 

عوامل دیگری هم باعث این نوع تلفات در جوجه کشی میشود که عبارتند از :

عدم چرخش صحیح و چسبیدن زرده به پوسته

چرخش تخم نطفه دار، برای جلوگیری از چسبیدن زرده، به پوسته داخلی بوده و اگر این مورد رعایت نشوند، جنین، به دلیل تغذیه ناقص، در وسط جوجه کشی تلف میشود. عدم چرخش صحیح میتواند ناشی از مشکل در سیستم چرخشی ماشین جوجه کشی باشد. یا اینکه در زمان انبار کردن تخم های نطفه دار، اپراتور به شکل صحیح و یا به اندازه کافی آنها را نچرخانده است.

یک سیستم چرخش صحیح برای دستگاه جوجه کشی چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟

یک دستگاه جوجه کشی که به صورت اصولی و مطابق با استانداردهای روز دنیا ساخته شده باشد، چرخش را نیز به شکل اصولی و دقیق انجام خواهد داد. معمولا یک سیستم چرخش صحیح دارای ویژگی های زیر است : 

• الف – چرخش کاملا اتوماتیک و بدون نیاز به دخالت دست صورت می گیرد. 
• ب – موتور در زمان مقرر فعال و در زمان مقرر نیز متوقف می شود. 
• ج – هنگام شروع به کار موتور و توقف آن، هیچ گونه شوک حرکتی به تخم وارد نمی شود. 
• د – چرخش تخم به شکل کاملا آهسته و بدون وارد آوردن ضربه انجام می شود. 
• هـ – زاویه 45 درجه به راست و 45 درجه به چپ در چرخش رعایت می شود. 
• و – امکان تنظیم سرعت چرخش تخم توسط کنترلر دستگاه وجود دارد. 
• ز – چرخش به صورت کاملا آهسته و با یک سرعت ثابت انجام می شود. 

اهمیت زاویه چرخش دستگاه جوجه کشی و تاثیر آن بر افزایش راندمان جوجه کشی

چرخش هایی که با زاویه کمتر از 45 درجه انجام شود، مخصوصا هنگام جوجه کشی از تخم های درشتی مانند تخم اردک، بوقلمون و غاز و … منجر به تلفات جنین داخل تخم و یا ناقص به دنیا آمدن جوجه خواهد شد. 

علت این امر به چسبیدن نطفه به پوسته بر می گردد. در واقع دلیل اصلی چرخش دادن تخم، ممانعت از چسبیدن نطفه و جنین به پوسته و کمک به تغذیه کامل او از تمامی قسمت های زرده مربوط می شود، حتی در حالت جوجه کشی طبیعی نیز پرنده مادر با چرخش دادن تخم به کمک نوک خود، به زنده ماندن نطفه و تغذیه کامل اول کمک می کند. 

پس اگر چرخش به شکلی صحیح صورت نگیرد، ضمن اینکه احتمال تلف شدن جنین در داخل تخم بالا می رود، در بهترین حالت جوجه با بدنی ناقص یا مشکل عصبی متولد خواهد شد. 

در صورت کم بودن زاویه چرخش، جوجه کشی از تخم های کوچکی مانند بلدرچین، کبک، قرقاول و حتی مرغ همچنان با هچ خوبی صورت خواهد گرفت چون نطفه کاملا از پوسته دور می شود.

اما هنگام جوجه کشی از تخم های درشت با همان سیستم چرخش دارای زاویه چرخش پایین، شاهد کاهش شدید راندمان جوجه کشی می شوید. علت این امر، جدا نشدن کامل نطفه از پوسته به دلیل ثابت ماندن قسمتی از زرده و بزرگ بودن حجم تخم است، بنابراین غیر استاندارد بودن زاویه چرخش در جوجه کشی از تخم های درشت نمایان می شود.

انبار کردن تخم ها

تخم های نطفه دار قبل از جوجه کشی در شرایط ویژه ای باید نگهداری شوند. این شرایط ویژه شامل نحوه قرار گیری تخم نطفه دار، دما و رطوبت محیط، تعداد روزهای انبار شده و چرخش تخم ها می باشد. بعنوان مثال تخم نطفه دار نباید در حالتی قرار گیرد که نوک تیز آن رو به بالا باشد. یا اینکه تخم نطفه دار باید زیر 4 روز باشد.

دما و رطوبتی هم که تخم نطفه دار در ان محیط نگهداری میشود، بسیار مهم است. رطوبت محیط اگر کم باشد، آب داخل تخم نطفه دار نیز تبخیر شده و از کیفیت آن به شدت کاسته میشود.

چرخش تخم نطفه دار نیز در زمان انبار باید به شکلی باشد که تخم ها هر 2 الی 3 ساعت با زاویه 45 درجه بچرخند. برای این کار میتوانید تخم ها را در داخل شانه جوجه کشی بچینید و یا از ترنر اتوماتیک جوجه کشی استفاده نمایید.

جیره غذایی گله مولد

برای تولید تخم های نطفه دار با کیفیت، جیره غذایی گله مولد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. هرگونه کمبود ویتامین و یا مواد معدنی در جیره غذایی تأثیر منفی بر تخم های نطفه دار دارد. کمبود ویتامین و مواد معدنی باعث میشود که کیفیت مواد غذایی داخل تخم نطفه دار نیز ضعیف باشند و جنین انرژی کافی را از آنها دریافت نکند و در نیمه مسیر تلف شود.

البته افزایش بیش از حد مواد معدنی از جمله کلسیم بالا نیز تأثیر منفی در جوجه کشی به جای میگذارد. در برخی مزرعه ها پرورش دهندگان برای جلوگیری از افت تخمگذاری مولدها ، درصد کلسیم جیره را بیش از حد افزایش میدهند. در نتیجه این تغییر، پرنده ها تخم هایی با پوسته ضخیم تولید خواهند کرد. در استفاده از این نوع تخم های نطفه دار، جوجه در زمان هچ قادر نخواهد بود که پوسته ضخیم را بشکند و از آن خارج شود و در همان حالت خفه میشود.

خرید تخم نطفه دار

از هر جایی و یا هر پرورش دهنده ای نباید تخم نطفه دار تهیه کنید. زیرا شرایط حمل تخم نطفه دار حساس بوده و باید هیچ نوع لرزه و ضربه به آن وارد نشود. به همین دلیل خرید از استان های دیگر و یا فواصل دور به هیچ عنوان توصیه نمیشود. برای خرید تخم نطفه دار به پرورش دهندگان محلی منطقه خود و یا اداره جهاد کشاورزی مراجعه کنید. در مقاله راهنمای خرید تخم نطفه دار تمامی اطلاعات لازم در این باره توضیح داده شده است.

نطفه سنجی

یکی دیگر از دلیل مرگ جوجه ها در داخل تخم، نطفه سنجی در شرایط دمایی اشتباه می باشد. بارها پیش آمده که پس از نطفه سنجی مشخص شده که جنین داخل تخم سالم بوده ولی بعد از آن یا در زمان هچ جوجه داخل تخم خفه شده یا تلف شده است.

در زمان نطفه سنجی باید دمای محیط را افزایش دهید چون تخم های نطفه دار از یک محیط گرم با دمای نزدیک به 38 درجه خارج شده اند. پس دمای سرد برای آنها مرگبار بوده و باعث شوک و آسیب جدی به آنها خواهد شد. برای آموزش نطفه سنجی تخم های نطفه دار کلیک کنید.

باز کردن درب دستگاه در زمان هچ

زمان هچ یک دوره 3 الی 5 روزه بوده و از حساسیت بالایی برخوردار است. در این دوره جوجه برای شکستن تخم و خروج از آن تلاش میکند، به همین دلیل رطوبت را در این دوران افزایش میدهند تا پوسته تخم ها به اندازه کافی نرم و شکننده شود. اما اگر درب دستگاه را در زمان هچر باز و بسته کنید، رطوبت داخل آن به یکباره تخلیه شده و مجددا پوسته تخم سفت و خشک میشود. در نتیجه تلاش های جوجه برای شکستن تخم بی فایده مانده و در اثر ضعف در داخل تخم تلف میشود.

خاموشی دستگاه جوجه کشی

تمامی سیستم های داخل دستگاه جوجه کشی از جمله کنترلر جوجه کشی ، موتور ، المنت حرارتی ، رطوبت ساز و … با برق تغذیه میشوند. پس برق دستگاه جوجه کشی همیشه باید وصل باشد. اما در برخی مناطق با مشکل قطعی مکرر برق مواجه هستیم.

گاهی اوقات هم کاربر کاملا از این قطعی برق بی خبر بوده، چون ممکن است شب هنگام اتفاق افتاده باشد؛ یا زمانیکه کاربر در کنار دستگاه نبوده برق آن به مدت طولانی قطع شده. وقتیکه برق دستگاه قطع میشود، تمامی سیستم های آن از کار می افتند و داخل دستگاه به یک محیط ناامن برای تخم های نطفه دار تبدیل میشود و باعث مرگ جوجه ها در داخل تخم و افزایش تلفات میگردد.

اپراتور جوجه کش

اپراتور دستگاه جوجه کشی در حقیقت نقش اصلی برعهده داشته چراکه این اپراتور است که یک محیط مناسب برای دستگاه باید انتخاب کند؛ باید تخم های نطفه دار با کیفیت را تهیه کند؛ و این اپراتور است که نوع دستگاه جوجه کشی مورد استفاده برای این کار را خرید میکند.

پس درباره تک تک این موارد، اپراتور باید علم و دانش کافی و تحقیقات لازم را انجام دهد. جوجه کشی از هر پرنده با پرنده دیگر فرق میکند و باید کاربر اطلاعات مربوط به جوجه کشی از جمله دوره ستر، هچر، دما و رطوبت و … را بداند.

همچنین نحوه کار با دستگاه های مختلف هم فرق میکند. پس لازم است که کاربر آموزش های لازم درباره نحوه استفاده از دستگاه جوجه کشی مد نظر خود را یاد بگیرد. در فروشگاه چیکن هچ به همراه تمام دستگاه های جوجه کشی فیلم و دفترچه آموزشی نحوه استفاده از دستگاه جوجه کشی به طور کامل شرح داده میشود.

جمع بندی

در این مقاله دلایل مختلف خفگی جوجه در داخل تخم را شرح دادیم. به عنوان نکته آخر باید ذکر شود که علاوه بر موارد گفته شده، غلظت بالای دی اکسید کربن و یا گاز کربنیک نیز باعث مرگ جنین در داخل تخم میشود. پس تهویه دستگاه جوجه کشی و محیطی که دستگاه در آن مستقر شده است باید به شکل اصولی انجام گیرد.

با رعایت تمامی این موارد مطمئنا راندمان بسیار بالایی در جوجه کشی به دست خواهید آورد. در صورت هر گونه سوال و یا پیشنهاد در این باره در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید. ما در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهیم بود.