تخم نطفه دار یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده نتیجه جوجه کشی است. در صورتی که در انتخاب و نگهداری تخم به صورت حرفه ای و صحیح عمل کنید، قطعا نتیجه بسیار بهتری خواهید گرفت. اغلب کسانی که تولید کننده تخم نطفه دار هستند، آنها را برای مراحل جوجه کشی بعدی و یا فروش به بازار انبار می کنند، به همین سبب در این نوشته از چیکن هچ قصد داریم به بررسی تاثیر تازه یا کهنه بودن تخم نطفه دار بر میزان موفقیت در جوجه کشی بپردازیم.
تخم های نطفه دار حداکثر تا چند روز قابل جوجه کشی هستند؟
پس از گذشت 24 ساعت از تولید تخم نطفه دار فرصت کافی برای تشکیل کیسه هوایی و خروج نیتروژن از آن خواهد بود. پس از آن می توان از تخم جوجه کشی کرد، اما در صورتی که زمان نگهداری تخم در فضای بیرون بیش از یک روز طول بکشد، نطفه کیفیت خود را از دست داده و پتانسیل کافی برای جوجه شدن را نخواهد داشت.
به ازای هر یک روز نگهداری و انبار تخم، حدود 10 الی 15 درصد از کیفیت نطفه کاسته خواهد شد. بنابراین حداکثر 2 الی 3 روز پس از تولید تخم باید از آن جوجه کشی کرد.
البته این مقدار کاهش کیفیت تنها در صورتی است که تخم ها را در شرایط درست با دما و رطوبت کنترل شده انبار کرده باشید، در صورت نگهداری نامناسب تخم ها، میزان افت کیفیت تا 50 الی 60 درصد نیز پیش خواهد رفت.
در نمودار زیر، میزان کاهش نرخ هچ را بر حسب روز مشاهده می کنید، هر چه قدر که تخم ها را به مدت زمان بیشتری انبار کنیم، به همان اندازه میزان راندمان جوجه کشی آن کاهش می یابد.
بهترین شرایط انبار و نگهداری تخم های نطفه دار
تخم های نطفه دار بر خلاف تخم های خوراکی حامل موجود زنده ای به نام نطفه هستند که حتما باید زنده نگه داشته شود. در صورتی که تخم نطفه دار تحت شوک دمایی (مانند دمای ناگهانی بسیار بالا یا بسیار پایین) قرار گیرد، احتمال مرگ نطفه وجود دارد.
بهترین دما برای انبار تخم نطفه دار بین 16 الی 18 درجه سانتی گراد بوده و بهترین رطوبت بین 45 الی 60 درصد می باشد که حتما بایستی با استفاده از تجهیزات گرمایشی، سرمایشی و رطوبتی کنترل شود.
هم چنین تخم های نطفه دار بایستی هر 4 ساعت نیم دور چرخش 45 درجه داشته باشند تا زرده به پوسته نچسبد و نطفه همچنان زنده بماند. در مقاله شرایط نگهداری تخم نطفه دار به صورت کامل به این موضوع پرداخته شده است.
چگونه از تازه یا کهنه بودن تخم اطلاع پیدا کنیم؟
اگر تخم های نطفه دار را از پرورش دهنده دیگری خریداری کرده اید و از زمان دقیق تولید آنها اطلاع ندارید، در ادامه یک روش بسیار ساده و کاربردی را آموزش خواهیم داد که به شما در تشخیص تازگی یا کهنگی تخم ها کمک خواهد کرد.
برای اینکار کافیست تخم ها را در یک مکان تاریک قرار داده و با استفاده از چراغ قوه یا نطفه سنج، مورد نوربینی قرار دهید. در قسمت پهن تخم، یک ناحیه روشن مشاهده خواهید کرد که به نام کیسه هوایی شناخته می شود. هنگام نوربینی بهتر است تخم را به صورت عمودی قرار دهید طوری که قسمت نوک تیز تخم به سمت پایین باشد.
هر چه قدر که اندازه کیسه هوایی بزرگتر باشد، یعنی تخم مدت بیشتری در محیط بیرون مانده و رطوبت بیشتری از دست داده است. به عبارت دیگر، تخم هایی که کیسه هوایی بزرگتری دارند، کهنه تر هستند و احتمال جوجه شدن آنها کمتر است.
به عنوان مثال به تصویر زیر توجه کنید، هرچه قدر که از زمان تولد تخم می گذرد، کیسه هوایی آن بزرگتر می شود.
با مشاهده کیسه هوایی از طریق نوربینی متوجه تازه یا کهنه بودن تخم ها خواهید شد و بدین ترتیب می توانید تخم های تازه را از کهنه جدا کرده و با جوجه کشی از تخم های نطفه دار تازه راندمان بسیار بالایی بگیرید.
چرا تخم های کهنه به جوجه تبدیل نمی شوند؟
با نحوه شناسایی تخم های تازه از کهنه و میزان کاهش راندمان جوجه کشی به ازای هر یک روز ذخیره تخم ها آشنا شدید. اما اینکه چرا تخم های کهنه به جوجه تبدیل نمی شوند یا راندمان پایینی دارند، در ادامه توضیح داده خواهد شد.
همانطور که در تصویر فوق مشاهده کردید، کیسه هوایی تخم در گذر زمان بزرگتر شده و در نتیجه، جوجه فضای کمتری برای رشد خواهد داشت و از تمام فضای تخم استفاده نخواهد کرد. هم چنین نطفه به مرور زمان ضعیف تر شده و پتانسیل کمتری برای جوجه شدن خواهد داشت. این دو عامل سبب ضعیف و کوچک ماندن جنین می شود که میزان هچ پایینی نیز دارد.
نتیجه مقاله
در این مقاله به صورت کامل به علت جوجه نشدن تخم های کهنه و نحوه شناسایی تخم های کهنه از تازه پرداخته شد. به ازای هر یک روز ذخیره سازی تخم های نطفه دار، حدودا 10 الی 15 درصد از پتانسیل هچ آن کاسته می شود. بنابراین بدیهی است که تخم های نطفه دار پس از یک هفته به جوجه تبدیل نشوند. هم چنین مطالعه مقاله راهنمای خرید تخم نطفه دار به شما کمک خواهد کرد تا تخم هایی تازه و با نطفه قوی خریداری کنید.
