
کارکرد دقیق و درست دستگاه جوجه کشی نیازمند کالیبره کردن آن است. یعنی تمامی سنسور های به کار رفته در یک دستگاه جوجه کشی لازم است تا در طی بازه زمانی تعیین شده توسط کارخانه سازنده، کالیبره شوند تا کارکرد صحیح با کمترین میزان خطا را داشته باشند. در صورتی که سنسور مورد استفاده در دستگاه جوجه کشی کالیبره نباشد، راندمان جوجه کشی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
هر دستگاه جوجه کشی با توجه به نوع ساخت آن، تنظیمات خاصی برای اعمال کالیبراسیون سنسورها دارد. در این مقاله از وبلاگ چیکن هچ نحوه کالیبره کردن انوع دستگاه جوجه کشی از جمله اسکندری، بلدرچین دماوند و … را به شما یاد خواهیم داد.


کالیبره کردن سنسور دستگاه جوجه کشی یعنی چه ؟
اصطلاح کالیبره کردن به معنای رفع خطا و تلورانس در هر چیزی می باشد. کالیبره کردن سنسور دستگاه جوجه کشی نیز فرایندی است که در آن میزان دما و رطوبت نمایش داده شده در دستگاه، با میزان این پارامتر ها در داخل کابین و در حالت واقعی یکی می شود.
انجام کالیبراسیون در تمامی دستگاه های جوجه کشی ممکن است. اما پیش از انجام آن لازم است تا از شرکت سازنده در این مورد مشاوره بگیرید. چراکه دکمه های تثبیت کالیبره در برد جوجه کشی هر دستگاهی متفاوت خواهد بود.
زمان کالیبراسیون سنسور های مختلف دستگاه جوجه کشی
هر سنسوری دارای زمان کالیبراسیون متفاوتی می باشد که توسط شرکت سازنده آن تعیین می گردد. سنسور های آنالوگ مانند سنسور LM35 و یا NTC ، حداقل هر 15 روز یک بار و حداکثر در هر دوره از جوجه کشی باید کالیبره شوند. اما سنسور های دیجیتال و هوشمند از جمله سنسور SHT در هنگام ساخت توسط کارخانه سازنده کالیبره شده اند و تا مدت 1.5 الی 2 سال نیاز به کالیبراسیون مجدد نخواهند داشت.
چگونه بفهمیم دستگاه جوجه کشی نیاز به کالیبراسیون دارد؟
تمامی تولیدکنندگان در زمان ساخت دستگاه جوجه کشی سنسورهای آن را متناسب با سیستم دستگاه کالیبره و تنظیم میکنند. بنابراین وقتی دستگاه جوجه کشی مورد استفاده شما تازه و آکبند باشد، نیاز به کالیبره پیدا نخواهد کرد. چون این کار از قبل توسط تولید کننده انجام شذه است.
اگر مدتی پس از استفاده از دستگاه، شاهد کاهش راندمان آن بودید، در این حالت نیاز است تا سنسور های دستگاه تست و بررسی کنید. چراکه عدم عملکرد دقیق سنسور ها باعث می شود تا میزان دما و رطوبت داخل کابین دستگاه جوجه کشی به درستی تنظیم نشود و نتیجه ی آن نیز اسیب به تخم های نطفه دار و کاهش راندمان جوجه کشی خواهد بود.
ابزار لازم برای کالیبره کردن سنسور دستگاه جوجه کشی
برای کالیبره کردن سنسور های دستگاه جوجه کشی چه از نوع آنالوگ باشند و چه از نوع دیجیتال، می توان از ابزار های دقیقی همانند دماسنج تستو و یا کیمو استفاده کرد. این نوع از دماسنج ها دارای عملکرد بسیار دقیق هستند. اما به دلیل قیمت بسیار بالا، خرید آنها برای بسیاری از کاربران دستگاه های جوجه کشی مقدور نیست.
به جای اینکار میتوان از دماسنج جیوه ای (نقره ای رنگ) آلمانی استفاده کرد. این نوع دماسنج ها، دمای لحظه ای را نشان نمی دهند و حداقل نیم ساعت باید در محیط نصب باشند. سازندگان دستگاه جوجه کشی از دماسنج های دیجیتالی حرفه ای استفاده میکنند که قابل اتصال به موبایل هستند. بدین معنی که میتوان اعداد آن را توسط نرم افزار بر روی گوشی موبایل نیز مشاهده کرد.
مراحل کالیبره کردن دستگاه جوجه کشی
کالیبراسیون ماشین جوجه کشی باید به صورت اصولی انجام شود. اگر صرفا با یک بار اندازه گیری دما و رطوبت با دماسنج های معمولی میخواهید دستگاه را کالیبره کنید، مطمئنا نتایج دقیقی را به دست نخواهید آورد. به منظور کالیبره کردن دقیق دستگاه جوجه کشی لازم است تا بر طبق مراحل زیر پیش بروید :
1) شرایط استانداردی برای محیط جوجه کشی فراهم کنید.
در قدم اول باید دستگاه جوجه کشی در یک محیط با شرایط استاندارد قرار داده شود. دمای اتاق باید بین 23 الی 27 درجه و رطوبت آن نیز بین 50 الی 60 درصد باشد. همچنین شرایط باید در حالت یکنواخت و پایدار باقی بماند و کمترین میزان نوسان دمایی و رطوبتی در محیط وجود داشته باشد.
2) دستگاه را روشن کنید.
دستگاه را روشن کرده و دما و رطوبت مورد نیاز برای جوجه کشی از تخم پرنده مد نظر خود را تنظیم کنید. تثبیت دما و رطوبت در داخل دستگاه جوجه کشی پس از گذشت 5 الی 6 ساعت انجام می شود. به همین منظور توصیه می شود تا پس از این مدت انجام کالیبراسیون را آغاز کنید.
نکته مهم : یکی از موارد مهمی که باید به آن دقت داشته باشید، قرار دادن سبدهای هچ در داخل دستگاه است. چراکه سیرکولاسیون هوا در هنگام جوجه کشی با وجود سبدهای هچ انجام می شود. در این حالت کالیبراسیون نیز دقیق تر خواهد بود.
3) دریچه های دستگاه جوجه کشی را باز بگذارید.
در هنگام کالیبره کردن دستگاه جوجه کشی لازم است تا تمامی درچیه های مربوط به ورود و خروج هوا باز باشند تا تهویه و سیرکولاسیون هوا به صورت بهینه انجام شود. همچنین بهتر است که دستگاه را در حالت خالی کالیبره کنید. یعنی داخل آن تخم نطفه دار قرار ندهید.
4) دماسنج ها را داخل دستگاه قرار دهید.
پس از گذشت 5 الی 6 ساعت از کارکرد دستگاه، می توانید دماسنج ها و رطوبت سنج ها را در داخل دستگاه بگذارید. بهتر است که این دماسنج ها را نزدیک سنسور دستگاه و یا در دستگاه های جوجه کشی صنعتی در طبقه ی وسطی قرار دهید. در دستگاه های صنعتی مثل دستگاه جوجه کشی 2016 تایی که دو کابین دارند و تعداد طبقات زیاد است، بایستی از چندین دماسنج در طبقات مختلف در دستگاه استفاده کنید.
برای اینکه به درستی بتوانید دستگاه را کالیبره کنید باید حداقل 5 بار و هر بار با فاصله زمانی یک ساعت این کار را انجام دهید. در نهایت شما یک سری اطلاعات دارید که به کمک آنها میتوانید خطای دستگاه را بهتر تشخیص دهید.
محاسبه ی ضریب کالیبراسیون دستگاه جوجه کشی
پس از جمع آوری اطلاعات، میانگین دمای دماسنج و میانگین دمای کنترلر دستگاه را باید حساب کنید. برای اینکار اعداد به دست آمده را با هم جمع و بر تعداد آنها تقسیم میکنید و ضریب کالیبراسیون را به دست می آورید. برای اینکه بهتر متوجه نحوه ی بدست آوردن ضریب کالیبراسیون شوید به مثال زیر دقت کنید :
فرض کنیم اعدادی که دماسنج تستو در 5 مرتبه به ما نشان می دهد به شرح زیر باشد :
38.2 ، 38 ، 38.4 ، 37.9 ، 38 ، 38.3
میانگین = 38.1
اعدادی که کنترلر دستگاه نمایش می دهد هم به شرح زیر باشد :
37.8 ، 37.5 ، 38 ، 37.6 ، 37.7
میانگین = 37.7
در این حالت ضریب کالیبره به صورت زیر محاسبه می شود :
ضریب کالیبره = 0.4 = 37.7 – 38.1
نکات مهم کالیبره کردن دستگاه جوجه کشی
در هنگام کالیبره کردن دستگاه جوجه کشی لازم است تا نکات مهمی را مد نظر قرار دهید که عبارتند از :
- در زمان انجام کالیبره، درب دستگاه را باز و بسته نکنید. زیرا اینکار باعث تخلیه دما و رطوبت داخل آن و ایجاد نوسان دمایی و رطوبتی می شود. به این ترتیب نمی توان نتایج دقیق به دست آورد.
- توصیه می شود به هیچ عنوان برای خواندن داده ها، دماسنج و رطوبت سنج را از کابین دستگاه خارج نکنید. به این منظور لازم است تا از دماسنج و رطوبت سنج هایی استفاده کنید که امکان خواندن داده های آن از بیرون دستگاه جوجه کشی وجود داشته باشد.
- اگر از دماسنج جیوه ای استفاده میکنید، موقع خواندن آن، مخزن جیوه پایین آن را در دست نگیرید. چون سطح جیوه داخل میله تغییر میکند و داده های اندازه گیری شده دیگر دقیق نخواهند بود.
- هر برد دستگاه جوجه کشی تنظیمات خاصی برای کالیبراسیون سنسور دارد. شما باید متناسب با تنظیمات برد دستگاه مورد استفاده، خطای به دست آمده را وارد برد دستگاه کنید
سخن آخر
برای دستیابی به راندمان بالا در هر دستگاه جوجه کشی، حتما باید سنسور های دما و رطوبت مورد استفاده آن از عملکرد دقیق برخرودار باشند. به این منظور توصیه می شود بر طبق دستور شرکت سازنده، سنسور ها را در بازه ی زمانی مشخص شده ای کالیبره کنید. مطالعه ی این مقاله می تواند شما را در انجام بهتر این فرایند کمک کند.
سوالات متداول
در ادامه به بررسی تعدادی از سوالات متداول کاربران دستگاه جوجه کشی در مورد کالیبره کردن آن می پردازیم :
1) چرا باید دستگاه جوجه کشی را کالیبره کرد ؟
عواملی مانند گرد و غبار، رطوبت بیش از حد، کارکرد طولانی مدت، و نوسانات برق میتوانند باعث ایجاد خطا در عملکرد سنسور های دستگاه جوجه کشی شوند. از این رو لازم است تا به صورت دوره ای کالیبره شوند.
2) چگونه حسگر رطوبت را کالیبره کنیم؟
به این منظور می توانید بر طبق موارد گفته شده در مقاله از یک یا چند رطوبت سنج به عنوان مرجع استفاده کنید. سپس داده های حاصل را با داده های نمایشگر دستگاه مقایسه کرده و ضریب کالیبراسیون را حساب کنید.
3) ایا همه ی دستگاه های جوجه کشی نیاز به کالیبراسیون دارند ؟
بله. بسته به سنسور های مورد استفاده در دستگاه های جوجه کشی، همه ی آنها در بازه های زمانی تعیین شده توسط شرکت سازنده نیاز به کالیبراسیون خواهند داشت.