عواقب تغذیه اشتباه در پرورش شترمرغ | مهمترین بیماری های تغذیه ای
بیماری های تغذیه ای در شترمرغ
پرورش شترمرغ در طی سال های اخیر به دلیل سودآوری بالا هم اینک بعنوان یکی از شاخه های مهم دامپروری محسوب میشود. اما متأسفانه بیشتر کارآفرینان در مورد نحوه نگهداری، تغذیه، بیماری های شایع، نحوه تکثیر این پرنده و … اطلاعات کافی در دست ندارند. لازمه موفقیت در این شغل شناخت کامل نیازهای اساسی و آشنایی با زیستگاه پرنده می باشد. در غیر اینصورت خیلی زود وقت و سرمایه شما در این مسیر از بین خواهد رفت و شما دچار خسارات مالی فراوانی خواهید شد.
به جهت افزایش سطح اطلاعات شما در مورد پرورش شترمرغ در این مقاله از وبلاگ چیکن هچ قصد داریم در مورد تغذیه اشتباه شترمرغ بحث کنیم. بایستی ذکر شود که جیره غذایی این پرنده تفاوت اساسی با دیگر طیور دارد.
مشکل انباشتگی معده در شترمرغ ها
شترمرغ ها تقریبا همه چیز خوار هستند و با توجه به اینکه زیستگاه اصلی آنها آفریقا می باشد، نسبت به کمبود غذا و آب مقاومت بالایی دارند. اما این حیوان علاقه زیادی به خودن اشیاء درخشان و غیر خوراکی، پلاستیک ها و … دارد. در نتیجه خوردن این نوع مواد، معده آنها دچار انباشتگی شده و حیوان دچار یبوست میشود. انباشتگی معده سرعت رشد پرنده را به شدت کاهش میدهد و حتی در بیشتر موارد باعث عفونت و تلف شدن پرنده میشود. مخصوصا جوجه شترمرغ ها چون به صورت اکتسابی غذا خوردن را یاد میگیرند، بیشتر در معرض مشکل انباشتگی معده قرار میگیرند.
یبوست در شترمرغ های جوان یا بالغ در دو حالت حاد و یا مزمن بیشتر دیده میشود. یبوست حاد در شترمرغ ها معمولا کوتاه مدت بوده و در عرض 12 الی 24 ساعت با علائم شدید بروز میکند.
زمانیکه شترمرغ مواد غیر خوراکی زیادی ببلعد، درگیر یبوست حاد میشود. حتی زیاده روی در مصرف شن و سنگریزه، علف های زبر و ریشه دار و طولانی، تیکه های بزرگ چوب و … نیز باعث یبوست حاد در شترمرغ ها میشود. در نتیجه مصرف این نوع مواد پرنده دچار سوء تغذیه شده و حتی بیشتر به خوردن مواد غیر خوراکی روی می آورد. این چنین شترمرغی هرگز به وزن مطلوب نخواهد رسید و دچار ضعف های مختلفی شده و در معرض بیماری های مختلفی نیز قرار میگیرد.
لذا در جیره غذایی شترمرغ ها باید به نوع مواد داخل آن و موادی که در دسترس این پرندگان است بسیار توجه نمایید. علاوه بر نحوه تغذیه، موارد دیگری همچون استرس، عوامل محیطی (سر و صدای بلند و …) و غیره نیز میتواند باعث انسداد معده و یبوست در شترمرغ ها شود.
برای جلوگیری از مصرف زیاد شن و سنگریزه نیز بستر محل نگهداری جوجه شترمرغ ها نباید دارای خام نرم، سبک و بسیار خشک باشد. البته باید توجه داشته باشید که وجود سنگریزه به اندازه کافی برای هضم آسیاب کردن غذا در سنگدان برای این پرندگان ضروری است.
یبوست در شترمرغ ها در اثر تغذیه اشتباه
حتی با خوردن غذاهای معمول نیز شترمرغ ممکن است به یبوست مبتلا شود. بعنوان مثال خوردن بیش از حد فیبر، مصرف زیاد برگ و ساقه یونجه در جوجه ها باعث بروز یبوست و انباشتگی معده میشود.
در شترمرغ های بالغ و مسن نیز مصرف زیاد دانه های زبر و میوه های وحشی زمینه انباشتگی معده را در حیوان فراهم میکند.
دریچه پیلور معده شترمرغ ها خیلی کوچک میباشد. جوجه های جوان ظرفیت هضم حجم بالای غذا را ندارند. اگر وزن شترمرغ کمتر از 35 کیلوگرم باشد، پرنده نباید با فیبر نامرغوب تغذیه شود.
اینکه معده جوجه ها توانایی پایینی در هضم فیبر دارد به خاطر نبود باکتری های هضم کننده سلولز می باشد.
عفونت های ناشی از خوردن غذای آلوده در شترمرغ
گاهی اوقات انباشتگی معده و یبوست در شترمرغ ها در نتیجه عفونت های باکتریایی به وجود می آید. تجمع باکتری هایی همچون مگاباکتری و قارچ کاندیدا از جمله این آلودگی ها میباشد.
در جوجه شترمرغ هایی که دچار انسداد معده میشوند، سرعت رشد و وزن گیری آنها بسیار پایین بوده و حیوان در دفع فضله به فشار می افتد. زمانیکه جوجه ها دچار انباشتگی معده میشوند، شکم آنها بزرگ شده و در حالت جناغ سینه به زمین می افتند.
برای درمان یبوست در شترمرغ ها میتوان از داروهای روغنی محلول در آب استفاده کرد. یکی از این داروها نمک اپسوم یا همان منیزیم سولفات می باشد.
پَرخواری در شترمرغ ها
این رفتار بیشتر شبیه به کانیبالیسم در سایر طیور می باشد. زخم ها و خونریزی ها میتواند شترمرغ را به خوردن پر همنوعانش تحریک کند. پَرخواری نیز باعث انسداد معده در شترمرغ ها میشود و یک رفتار ناپسند بوده و سایر اعضای گله هم میتوانند در نتیجه این رفتار به پرخواری عادت کنند. معمولا تصحیح جیره غذایی باعث ترک این رفتار در شترمرغ ها میشود.
بیماری و مشکلاتی که در اثر کمبود ویتامین در شترمرغ ها به وجود می آید
جیره غذایی این حیوانات باید ترکیب متعادل از انواع ویتامین ها و مواد معدنی باشد. در غیر اینصورت پرنده درگیر مشکلات زیادی میشود. مشکلاتی که در شترمرغ ها در نتیجه کمبود ویتامین ها به وجود می آید عبارتند از:
کمبود ویتامین e و سلنیوم
کمبود این ویتامین در جوجه ها باعث تلفات شدید میشود. در شترمرغ های بالغ نیز در اثر کمبود این ویتامین قدرت باروری آنها کاسته میشود یا اینکه پرنده برای همیشه نابارور میشود.
اگر گله مولد دارید، شترمرغ های مزرعه شما نباید کمبود ویتامین e داشته باشند. در غیر اینصورت راندمان جوجه کشی از آنها بسیار پایین خواهد بود. جهت پیشگیری از این مشکل استفاده از مکمل ویتامین e و یا تزریق ماهیچه ای به صورت اصولی پیشنهاد میشود.
کمبود ویتامین های گروه ب
کمبود ویتامین های B، B2 و B7 در جیره غذایی شترمرغ نیز باعث کاهش جوجه در آوری، بد فرمی و پیچیدگی انگشتان پا، فلج شدن، پیچش پاها و … میشود.
کمبود ویتامین B5 منجر به التهاب پوست اطراف نوک، چشم و بال ها و تأخیر در رشد میشود.
فقر ویتامین B3 هم باعث رشد ضعیف پرهای سر و گردن شده و بر قدرت باروری شترمرغ ها نیز اثر منفی میگذارد.
کمبود کلسیم، فسفر و منگنز
کمبود کلسیم و فسفر بر استخوان های پای شترمرغ تأثیر میگذارد و باعث بد شکلی ان میشود. لذا استفاده از سنگ آهک و یا پودر استخوان و … در جیره غذایی این حیوانات ضروری است. در مقاله مشکلات پای جوجه شترغ بیشتر در این باره بخوانید.
نبود منگنز نیز در تغذیه شترمرغ ها باعث بروز ناهنجاری های سیستم اسکلتی حیوان میشود. کمبود این ماده معدنی معمولا با اضافه نمودن سولفات منگنز و یا کلیرید منگنز به آب اشامیدنی جبران میشود.
کمبود روی در جیره غذایی شترمرغ: کمبود این ماده معدنی نیز باعث ضعف پاها میشود. در خوراک فرموله شده شترمرغ ها به ازای هر 100 کیلو 80 گرم روی نیز باید به آن اضافه شده باشد. روش دیگری نیز برای قوی شدن مجدد پاهای شترمرغ وجود دارد که در آن آب را از لوله های گالوانیزه عبور می دهند و پرنده آن آب را مصرف میکند.
جمع بندی
تغذیه بخش بسیار حساس پرورش پرنده ها از جمله شترمرغ ها می باشد. همانطور که ذکر شد مواد غیر خوراکی همچون اشیاء درخشان، کیسه های پلاستیکی، خرده های درشت چوب، علوفه های خشک بلند و … باعث انسداد معده در این حیوانات میشود. کمبودهای تغذیه ای نیز مشکلات زیادی در شترمرغ ها ایجاد میکند. بنابراین برای تغذیه اصولی این حیوانات حتما از یک جیره غذایی مناسب و با توجه به سن آنها استفاده کنید. برای تهیه جیره مخصوص شترمرغ حتما از یک متخصص دامپزشک فعال در این زمینه کمک بگیرید.
